دانشمندان در کنار دلتا، کدام گونه‌های کرونا را تحت نظر دارند؟
دلتا، نامی که در ماه‌های اخیر در صدر اخبار قرار گرفته و شمار مبتلایان و قربانیان کرونا را بطور چشمگیری در دنیا افزایش داده، تنها گونه‌ای نیست که دانشمندان نگرانش هستند. در حالی که بسیاری از کشورها با سویه دلتا دست و پنجه نرم می‌کنند، محققان روی گونه‌های دیگر کرونا هم تحقیق می‌کنند تا ببینند جهان در آینده باید منتظر چه بحران‌های احتمالی باشد.
ویروس کرونا هنوز در حال قربانی گرفتن در سراسر جهان است و هرچند وقت یکبار با گونه‌های جدیدش، بشر را متعجب می‌کند. پس از گونه آلفا که ابتدا در بریتانیا شناسایی شد، حالا دنیا با گونه دلتا روبه‌رو شده که نسبت به سویه اصلی و البته آلفا، سرعت شیوع بالاتری دارد و سریعا جوامع را درگیر می‌کند.
همین خصوصیات باعث شده دلتا مورد توجه زیادی قرار بگیرد و البته افراد بی‌شماری را هم روانه بیمارستان کند. با وجود اینکه دانشمندان روی این سویه تمرکز کرده‌اند و هرچند وقت یکبار اطلاعات جدیدی درباره‌اش منتشر می‌شود، اما این آخرین گونه‌ای نیست که با آن روبه‌رو می‌شویم. کووید-۱۹ به جهش‌هایش ادامه می‌دهد و با گونه‌های جدید، احتمالا قدرت سرایتش هم بیشتر می‌شود، هرچند هنوز نمی‌توان با قطعیت درباره چنین موضوعی صحبت کرد.
در حالی که هنوز ابهاماتی مانند بی‌اثر کردن واکسن درباره کرونا دلتا وجود دارد، دانشمندان گونه‌های دیگر کرونا را هم تحت نظر دارند، سویه‌هایی که شاید در آینده نه چندان دور جهان را دچار بحرانی جدید کنند. اما این گونه‌ها کدامند؟ پیش از به اینکه سراغ این سویه‌ها برویم، اجازه دهید ابتدا نگاهی به گونه کرونا دلتا داشته باشد.
کرونا دلتا
گونه دلتا کرونا که ابتدا در هند شناسایی شد، هنوز نگرانی اصلی دانشمندان و دولتمردان است. این سویه با سرعت بالایی شیوع پیدا می‌کند و افراد واکسینه نشده را هدف قرار می‌دهد. اما این تمام ماجرا نیست چرا که به نظر می‌رسد نسبت به گونه‌های قبلی، با نرخ بالاتری می‌تواند افراد واکسینه شده را هم آلوده کند. سازمان بهداشت جهانی (WHO) دلتا را یک گونه نگران‌کننده می‌داند که می‌تواند افراد جامعه را سریعا درگیر کند و مزایای ناشی از واکسیناسیون را هم کاهش دهد.
با وجود پژوهش‌ها، هنوز قدرت اصلی دلتا سرعت سرایت بالایش درنظر گرفته می‌شود. علاوه بر این، به نظر می‌رسد افراد مبتلا به این گونه سطح ویروس بالاتری در بدنشان دارند. برای مثال محققان چینی متوجه شده‌اند که میزان ویروس موجود در بینی مبتلایان به سویه دلتا تا ۱۲۶۰ برابر بیشتر از مبتلایان به گونه اصلی این ویروس است.
گزارش داخلی CDC هم چند وقت پیش نشان داد که سطح ویروس در بدن افراد واکسینه شده و واکسینه نشده مبتلا به کرونا تقریبا یکسان است، البته برای تایید این موضوع همچنان به تحقیقات بیشتری نیاز است.
در حالی که علائم گونه اصلی تقریبا پس از ۷ روز ظاهر می‌شدند، در سویه دلتا این زمان دو تا سه روز زودتر است، بنابراین سیستم ایمنی بدن زمان کمتری برای آمادگی جهت مبارزه با این بیماری دارد. همچنین به نظر می‌رسد این گونه مدت زمان بیشتری در بدن باقی می‌ماند که می‌تواند منجر به افزایش مدت زمان قرنطینه شود. در نهایت خود دلتا هم جهش پیدا کرده و گونه‌ای به نام «دلتا پلاس» از آن ایجاد شده هرچند هنوز از نظر جامعه جهانی چندان خطرناک نیست.
در حالی که دلتا به اندازه کافی خطرناک است، اما شاید غیر از آن با شیوع گونه خطرناک‌تری روبه‌رو شویم، موضوعی که درباره گونه آلفا شاهدش بودیم و دلتا تقریبا جامعه جهانی را غافلگیر کرد. اما غیر از دلتا، چه گونه‌هایی مورد توجه دانشمندان قرار دارند؟
کرونا لامبدا
لامبدا یکی از گونه‌هایی است که توجه دانشمندان را به خودش جلب کرده. این گونه برای اولین بار در دسامبر سال گذشته در پرو شناسایی شد. سازمان بهداشت جهانی این سویه را نگران‌کننده نمی‌داند، اما شاید جهش‌هایی داشته باشد که بتوانند روی سرعت انتقالش تاثیر بگذارند یا اینکه افراد را بیمارتر کنند. تحقیقات آزمایشگاهی نشان داده که درون این گونه جهش‌هایی وجود دارد که می‌توانند در برابر آنتی‌بادی‌های ناشی از تزریق واکسن مقاومت کنند.
به گفته دانشمندان، شمار مبتلایان به این گونه کاهش پیدا کرده و احتمالا در حال کمرنگ شدن است. CDC هم اخیرا در گزارش گفته این گونه باعث افزایش سرعت انتقال ویروس نمی‌شود و ظاهرا واکسن‌ها می‌توانند به خوبی از بدن در برابرش محافظت کنند. بنابراین با وجود اینکه دانشمندان به تحقیقات درباره این سویه ادامه می‌دهند، احتمالا خطر بزرگی از سوی آن وجود ندارد.
گونه B.1.621
برخلاف سویه‌های قبلی، هنوز حرف یونانی به این سویه تعلق نگرفته، بنابراین با همان نام B.1.621 شناخته می‌شود. این سویه اولین بار در کلمبیا شناسایی شد و موجب شیوع موج جدیدی از کرونا در این کشور شد.
این سویه مورد توجه مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری اروپا قرار گرفته و موسسه بهداشت عمومی بریتانیا (PHE) هم روی آن تحقیق می‌کند. در این سویه با چندین جهش کلیدی مانند E484K ،N501Y و D614G روبه‌رو هستیم که با افزایش سرعت انتقال و همچنین کاهش مقاومت سیستم ایمنی ارتباط دارند.
طبق گزارش اخیر دولت بریتانیا، این گونه در بریتانیا شناسایی شده و برخی افراد را آلوده کرده. علاوه بر بریتانیا، برخی بیماران در فلوریدای آمریکا هم به این گونه مبتلا شده‌اند. با توجه به جهش‌ها و همچنین آلوده کردن افراد در این دو کشور، B.1.621 مورد توجه دانشمندان قرار دارد و در آینده شاهد انتشار نتایج تحقیقات درباره این سویه باشیم و احتمالا یک حروف یونانی هم به آن تعلق خواهد گرفت.
گونه‌های جدیدتر کرونا از راه می‌رسند؟
یکی از مشکلات واکسن‌های کنونی به گفته برخی دانشمندان، تنها جلوگیری از وخیم شدن وضعیت افراد و مرگ آن‌هاست، یعنی با وجود واکسیناسیون شاید افراد همچنان کرونا را منتقل کنند. افراد واکسینه شده می‌توانند حجم بالایی از ویروس را برای مثال در بینی‌شان داشته باشند و خودشان علائم شدیدی را تجربه نکنند، اما آن را به افراد دیگر منتقل کنند.
به گفته برخی کارشناسان به نسل جدیدی از واکسن‌ها نیاز داریم تا مانع از انتقال این بیماری شوند. تا آن زمان، به نظر می‌رسد جهان همچنان درگیر بحران کووید-۱۹ خواهد بود و با انتقال این بیماری میان افراد بیشتر، جهش‌های بیشتری را تجربه خواهد کرد و با گونه‌های جدیدترش روبه‌رو می‌شویم. حتی به باور برخی دانشمندان بریتانیایی، در آینده گونه‌ای از راه می‌رسد که واکسن‌های کنونی را بی‌اثر می‌کند.
بهترین راه‌حل کنونی برای جلوگیری از شیوع کرونا، واکسیناسیون و حفظ فاصله اجتماعی و استفاده از ماسک است. گونه دلتا به اندازه کافی به سیستم‌های درمانی کشورهای مختلف فشار آورده و اگر گونه جدیدتری با قدرت بیشتری از راه برسد، دنیا دچار بحران عمیق‌تری می‌شود که شاید رهایی از آن کار چندان ساده‌ای نباشد.
