انتخابات پارلمانی عراق؛ شمار رای‌دهندگان، نامزدها و سیستم انتخاباتی
شبکه الجزیره در گزارشی در آستانه انتخابات زودهنگام پارلمانی در عراق به بررسی شمار نامزدهای حاضر در انتخابات، آمار رای دهندگان واجد شرایط و مکانیسم انتخابات پرداخته است.
انتخابات پارلمانی زودهنگام که تاریخ معمول آن در سال ۲۰۲۲ بود، بر اساس قانون جدید انتخاباتی برگزار می‌شود یعنی بر اساس این قانون، انتخابات زودهنگام روز ۱۰ اکتبر ۲۰۲۱ یک سال پیش از موعد مقرر برگزار می‌شود.
همچنین طبق قانون سال ۲۰۲۰ ، چندین منطقه انتخاباتی تنها به یک نامزد رای می‌دهند که انتظار می‌رود این مکانیسم برتری احزاب بزرگ در صحنه سیاسی را محدود کند.
در این انتخابات که پنجمین انتخابات از زمان حمله آمریکا به عراق در سال ۲۰۰۳ است، استان های عراق به ۸۳ حوزه انتخابی براساس جمعیتشان تقسیم می‌شوند و بغداد، پایتخت عراق با بیشترین جمعیت ۱۷ حوزه انتخاباتی خواهد داشت.
عراق ۴۰.۲ میلیون نفر جمعیت دارد که ۶۰ درصد آنها زیر ۲۵ سال سن دارند و تعداد واجدین شرایط رای دادن در این انتخابات حدود ۲۵ میلیون نفر است که برای ۲۳ میلیون نفر کارت‌های بیومتریک صادر شده است.
هر حوزه بین ۳ تا ۵ نماینده متناسب با تعداد ساکنان و نسبت جمعیتی خود انتخاب می‌کند. همچنین عراقی‌های مقیم خارج این بار در انتخابات شرکت نمی‌کنند. علاوه بر این هشتم این ماه، رای گیری ویژه‌ای برای اعضای نیروهای امنیتی، آوارگان و زندانیان برگزار می‌شود.
نامزدهای عراقی برای تصاحب ۳۲۹ کرسی از جمله ۸۳ کرسی متعلق به زنان _ مجموعا ۲۵ درصد کل کرسی های پارلمان_ با هم رقابت می کنند. بر اساس قانون انتخابات ۹ کرسی پارلمان نیز متعلق به اقلیت‌های قومی و دینی است که ۵ کرسی از این ۹ کرسی سهم مسیحیان است و اقلیت‌های شبک، صابئه، ایزیدی ها و کردهای فیلی هر کدوم یک کرسی خواهند داشت.
نمایندگان برای مدت ۴ سال انتخاب می‌شوند. تعداد نامزدها بیش از ۳۲۴۰ نفر از جمله حدود ۹۵۰ زن است. از این میان ۷۸۹ نامزد مستقل هستند درحالی که بقیه در لیست احزاب و ائتلاف‌های سیاسی توزیع شده‌اند.
همچنین تبلیغات نامزدها در دایره‌های انتخاباتی‌شان محدود شده و دیگر پوسترهای تبلیغاتی نامزدهای مطرح در سرتاسر استان دیده نمی‌شود.
اصلی‌ترین نامزدهای انتخابی
جریان صدر
این جریان تحت رهبری مقتدی صدر است که دارای پایگاه مردمی گسترده ای است که به او این امکان را داده تا بیشترین تعداد کرسی‌های پارلمان را در انتخابات ۲۰۱۸ به دست آورد و شاید بتواند در این دوره حضور خود را در پارلمان تقویت کند.
صدر – که پس از سال ۲۰۰۳ رهبری یکی از اصلی ترین جناح‌های مسلح عراق را بر عهده دارد و پس از اشغال عراق با نیروهای آمریکایی مبارزه کرد – علیرغم اینکه حامیان وی در بسیاری از نهادهای دولتی مناصب مهمی دارند، به عنوان مخالف فساد و مبارز علیه سوء مدیریت معرفی می شود.
ائتلاف الفتح
رهبری ائتلاف فتح را هادی العامری بر عهده دارد، وی همچنین رهبری سازمان بدر ، یکی از جناح های اصلی حشد شعبی که در جنگ علیه داعش شرکت داشت را دارد و امروز بخشی از نیروهای امنیتی دولتی است.
حزب "حقوق" نزدیک به "گردان‌های حزب الله" ، یکی از برجسته‌ترین جریاناتی است که از حشد شعبی برای شرکت در انتخابات نشأت می‌گیرد.
ائتلاف دولت قانون
نوری المالکی، نخست وزیر اسبق و رهبر حزب الدعوه که طولانی ترین دوره نخست وزیری را بین سال های ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۴ داشت رهبر این ائتلاف است.
اتحاد "نیروهای دولت ملی"
این جنبش به رهبری حیدر العبادی، نخست وزیر پیشین و شامل "جنبش الحکمه" به رهبری عمار حکیم است و به دنبال ایفای نقش یک جریان معتدل است.
احزاب اهل سنت
جریان‌های سنی درگیر رقابت شدیدی هستند به ویژه بین اتحاد "تقدم"(پیشرفت) به رهبری محمد الحلبوسی رئیس پارلمان ، که در مدت کوتاهی به یک بازیگر مهم در صحنه سیاسی کشور تبدیل شده و اتحاد "عزم" به رهبری خمیس الخنجر ، که تحت تحریم های آمریکا قرار دارد.
همچنین لیست‌های دیگری نیز وجود دارد ، از جمله "برای تغییر" ، به رهبری حسن الرماحی دبیرکل آن و شامل اکثریت افراد مستقل.
احزاب کرد
دو حزب اصلی؛ حزب دموکرات کردستان به رهبری مسعود بارزانی و اتحادیه میهنی کردستان به ریاست پسر و برادرزاده جلال طالبانی رئیس جمهور فقید آن ، نقش عمده ای در صحنه سیاسی کردها در عراق به طور کلی و منطقه خودمختار کردستان ایفا می‌کنند.
مخالفان در منطقه توسط احزاب دیگری از جمله حزب اتحاد اسلامی، نسل جدید و گوران (به معنی تغییر در زبان عربی) نمایندگی می‌شوند.
۳۱۱۳۱۱
