به گزارش سیلاد، از نظر زمینشناسی، ماه ساختاری لایهلایه دارد که تا حدی شبیه زمین است، اما در مقیاسی کوچکتر. این ساختار شامل سه بخش اصلی هسته، گوشته و پوسته است. هر یک از این لایهها اطلاعات مهمی درباره گذشته منظومه شمسی در خود پنهان کردهاند.
هستهای کوچک اما واقعی
برای سالها تصور میشد ماه هسته قابلتوجهی ندارد، اما دادههای لرزهای و اندازهگیریهای گرانشی نشان دادهاند که ماه دارای هستهای فلزی است. این هسته عمدتاً از آهن تشکیل شده و مقادیر کمتری نیکل و گوگرد نیز در آن یافت میشود.
از نظر زمینشناسی، ماه ساختاری لایهلایه دارد که تا حدی شبیه زمین است. این ساختار شامل سه بخش اصلی هسته، گوشته و پوسته است. هر یک از این لایهها اطلاعات مهمی درباره گذشته منظومه شمسی در خود پنهان کردهاند.
بخش اعظم جرم ماه را گوشته آن تشکیل میدهد. این لایه از سنگهای سیلیکاتی ساخته شده و ترکیب آن شباهت زیادی به سنگهای آذرین زمین دارد. در گذشتههای بسیار دور، گوشته ماه داغ و فعال بوده و مواد مذاب آن از طریق شکافها به سطح رسیدهاند. نتیجه این فرایند، شکلگیری دشتهای تاریکرنگی است که امروزه به نام ماریا (دریاوارهای ماه) شناخته میشوند.
پوسته، بیرونیترین لایه ماه است و همان بخشی است که با چشم غیرمسلح یا تلسکوپ دیده میشود. این پوسته عمدتاً از سنگهایی غنی از اکسیژن، سیلیکون، آلومینیوم، کلسیم، منیزیم و آهن تشکیل شده است.
نکته جالب اینجاست که ضخامت پوسته ماه یکنواخت نیست. سمت پنهان ماه پوستهای ضخیمتر از سمتی دارد که همیشه رو به زمین است. این عدم تقارن یکی از معماهای مهم در مطالعات ماهشناسی به شمار میرود.
سطح ماه با لایهای از رِگولیت پوشیده شده است. ترکیبی از گرد و غبار، ذرات معدنی و خردهسنگهایی که طی میلیاردها سال برخورد شهابسنگها شکل گرفتهاند. چون ماه جو ندارد، هیچ چیزی جلوی این برخوردها را نمیگیرد.
این خاک بسیار تیز، ساینده و از نظر شیمیایی فعال است. ویژگیای که در مأموریتهای آپولو مشکلات زیادی برای فضانوردان ایجاد کرد و هنوز هم یکی از چالشهای اصلی مأموریتهای آینده به ماه محسوب میشود.
شباهت عجیب ماه و زمین
یکی از شگفتانگیزترین یافتههای علمی این است که ترکیب شیمیایی ماه شباهت زیادی به پوسته زمین دارد. این شباهت قویترین پشتوانه نظریه مشهور برخورد عظیم است. نظریهای که میگوید ماه از بقایای برخورد یک جرم سیارهمانند با زمین اولیه شکل گرفته است.
به بیان دیگر، بخشی از موادی که امروز ماه را تشکیل میدهند، زمانی جزئی از زمین بودهاند.
منبع: iflscience
۵۸۵۸
