۱۳ آذر ماه هر سال در ایران ،روز ملی بیمه نامگذاری شده است بیمهگری در ساحت نوین خود از کشورهای غربی و قهوه خانه لویدز لندن آغاز گردید بدین صورت که صاحبان کشتیهای تجاری که اموال تجار و بازرگانان را با کشتی حمل میکردند و در زمان استراحت خود در قهوه خانه لویدز لندن روزگار میگذراندند به این فکر افتادند که برای جبران خسارت ناخداها و بازرگانانی که کشتی حامل بار آنها در طوفان گرفتار میشود و یا توسط دزدان دریایی غارت میگردد را از طریق جمع آوری مقداری پول در صندوق خاصی تامین مالی کنند این اولین نمونه بیمهگری در تاریخ غرب میباشد .
اما از منظر سازوکار های شبه بیمه مبتنی برتوزیع ریسک بین افراد شواهد و قرائن تاریخی دیگری وجود دارد از جمله اینکه ۴۵۰۰ سال قبل در مصر در کارگاههای مومیایی اگر یکی از مومیاگران چار حادثه میشد و فوت می نمود سایر همکاران او به صورت دسته جمعی و مثل یک تعاونی ،تامین زندگی خانواده و بازماندگان او را تقبل میکردند و به آنها کمک می کردند . بعدها نیز در شهر بابل اهالی شهر اموال بازرگانانی را که کاروان آنها در مسیر رسیدن به شهر بابل توسط راهزنان غارت میگردید جبران میکردند
در زمان هخامنشیان نیز شواهد و قرائن زیادی در لوحهای گلین به جا مانده از عمارت تخت جمشید وجود دارد که بنایان، معماران و کارگران ساخت این عمارت دارای پوشش بیمهای بودند .همچنین در تاریخ باستان ایران ما شاهد وجود بنه های زراعی و دامی هستیم که به نوعی تعاونیهایی هستند که در این سازوکار توزیع ریسک ، بین کشاورزان و دامداران هر بنه پیمانی بسته می شد و بر اساس این پیمان اگر در طول سال زراعی و دامی برای یکی از اعضای این بنه یا تعاونی حادثه ای پیش می آمد و خسارتی حاصل میشد و دامداری و کشاورزی او از بین میرفت سایر اعضای بنه تا پایان سال زراعی و دامی بعدی که محصولات او به ثمر بنشیند، او و خانوادهاش را تامین مالی میکردند همچنین مدل زار که برای درمان بیماری در خوزستان قدیم بکار میرفت و مدل تاسوگری که در قبایل بختیاری رایج بوده است نیز به نوعی توزیع ریسک و ساز و کار شبه بیمهای است
در ایران بیمه گری شامل بیمههای تجاری و بیمههای اجتماعی است یک پدیده وارداتی است که همزمان با مدرنیزاسیون ایران و صنعتی شدن کشور و به فراخور ورود تکنولوژی و صنایع و کارخانجات بزرگ و نیز شکل گیری نظام مدرن اداری ، از کشورهای غربی به ایران وارد گردید
۱۳ آذر ماه به سبب اینکه روز تاسیس اولین شرکت بیمه ایرانی میباشد به عنوان نماد بیمه گری تجاری روز بیمه نامگذاری شده است
به طور کلی بیمه یکی از ضروریات و الزامات امروز دنیا محسوب میشود چرا که انسانها و اموال و دارایی های آنها همواره در معرض خطر بروز بحران و حادثه و یا اتفاقات فاجعه آمیز و خسارت بار میباشد و اخذ پوششهای بیمهای میتواند راهکاری برای توزیع ریسک بین بیمه گذاران باشد که با حق بیمه های اندکی که میپردازند در زمان بروز مخاطره و وارد شدن خسارت بتوانند از محل آن اندوخته های گردآوری شده خسارت خود را دریافت نمایند
همچنین بیمه های تجاری و اجتماعی راهکاری که ضمن فراهم ساختن اندوختههای بیمهای برای جبران خسارت افرادی که دچار حادثه میشوند ، با سپرده های بیمه ای که گردآوری می کنند منابع مالی را برای سرمایه گذاری شکل می دهند و یکی از راههای تامین مالی نیز محسوب می شوند.
بیمههای تجاری به دو دسته بیمههای زندگی و غیر زندگی تقسیم میشوند که بیمههای غیر زندگی شامل پوششهای بیمهای هستش هست که مربوط به اشیا و اموال متعلق به انسانها نظیر ماشین، ساختمان ،کارخانه ،محل کار و فعالیت است که در مقابل حوادثی نظیر زلزله، سیل، آتش سوزی و سرقت بیمه میشوند و یا اینکه افراد مسئولیت خودشان را در مقابل خریدار و یا مراجعه کننده بیمه میکنند در بیمههای زندگی که مرتبط با سطوح مکمل بیمههای اجتماعی هم میشود ،بیمه های عمر و پسانداز، عمر و سرمایهگذاری و بیمههای درمانی که شرکتهای بیمه تجاری آنها را ارائه میکنند .
به طور کلی در جهان فعلی و از گذشته تاکنون بیمه یکی از ضروریات و الزامات زندگی انسانها در جهان مدرن است چرا که همواره انسانها و خانواده آنها و همچنین اموال و دارایی آنها در معرض احتمال وقوع حادثه و بحران و فاجعه میباشند . خسارات و زیانهایی که توسط یک فرد به تنهایی قابل جبران نیست و تنها میتوان آنها را از طریق توزیع ریسک و مشارکت بین بیمه گذاران تامین مالی نمود.
کارشناس رفاه و تامین اجتماعی
212
