به گزرش سیلاد از اصفهان، در آیینی ویژه، از «دانشنامه اصفهان» یا اصفهانیکا به‌عنوان یکی از گسترده‌ترین منابع شناخت تاریخی و فرهنگی این شهر رونمایی شد؛ پایگاهی پژوهشی که محتواهای خود را در سه زبان فارسی، انگلیسی و عربی در اختیار علاقه‌مندان قرار می‌دهد.
در این مراسم، سید علیرضا حسینی مدیر طرح دانشنامه، با اشاره به مسیری که برای آماده‌سازی اثر طی شده، گفت تیم پژوهشی از الگوهای شناخته‌شده در جهان همچون دانشنامه‌های شهرهای بزرگ بهره گرفته و با پشتیبانی مجموعه‌هایی مانند شهرداری، استانداری و اتاق بازرگانی، این پروژه را به مرحله ارائه رسانده است.
به گفته او، اکنون مجموعه بزرگی از داده‌های مستند درباره جنبه‌های مختلف اصفهان در دسترس شهروندان، پژوهشگران و علاقه‌مندان قرار دارد.
در بخش دیگری از این برنامه، مهدی جمالی نژاد استاندار اصفهان با تأکید بر جایگاه فراملی اصفهان اظهار کرد: این شهر همواره فراتر از مرزهای جغرافیایی معنا یافته است.
وی افزود: دانشنامه جدید می‌تواند روایتی جامع از فرهنگ و تمدنی باشد که اصفهان را در سطح جهانی متمایز کرده و به تداوم هویت این شهر در آینده کمک می‌کند.
شناسنامه مکتوب شهر
در ادامه علی قاسم زاده شهردار اصفهان نیز این دانشنامه را «شناسنامه مکتوب شهر» توصیف و بیان کرد: این مجموعه‌ای است که هزاران مدخل مرتبط با رویدادها، نشانی‌ها و رخدادهای شهری را گردآوری کرده و به‌نوعی گنجینه‌ای از حافظه جمعی اصفهان به شمار می‌رود.
وی تأکید کرد: چنین رویدادی از نظر فرهنگی قابل مقایسه با هیچ افتتاح عمرانی نیست، زیرا مستقیماً با میراث فکری و هویتی مردم پیوند دارد.
سعید عدالت‌نژاد معاون علمی دانشنامه نیز در در ادامه اظهار کرد: بخش عمده مقالات، حاصل پژوهش مستقیم تیم علمی است و تنها بخش محدودی از منابع موجود اقتباس شده است.
وی هدف اصلی این مجموعه را ارائه اطلاعات معتبر و قابل استناد برای مطالعۀ تاریخی، فکری و فرهنگی اصفهان عنوان کرد تا پژوهشگران دسترسی به محتوای دقیق و قابل اتکا داشته باشند.
اصفهان و حفظ و صیانت از هویت تاریخی و فرهنگی
در ادامه این مراسم، غلامعلی حدادعادل رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی با تأکید بر اینکه مهم‌ترین وظیفه جوامعی چون اصفهان حفظ و صیانت از هویت تاریخی و فرهنگی است، گفت: ملت‌ها و شهرها نیز در صورت غفلت از گذشته و هویت خویش، موجودیت شان دچار خدشه می‌شود؛ سرمایه‌داری و استعمار نو با استفاده از رسانه‌ها و ابزارهای نوین ارتباطی، هویت فرهنگی جوامع را هدف گرفته‌اند و متأسفانه بخش قابل توجهی از وقت جوانان صرف موضوعاتی می‌شود که هیچ سودی برای آن‌ها ندارد.
رییس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، اصفهان را یکی از ستون‌های استوار هویت ایرانی و اسلامی دانست و تصریح کرد: این شهر پیش از اسلام تاریخی باشکوه داشته و پس از اسلام نیز در عرصه‌های علمی، فرهنگی و هنری به شکل برجسته درخشیده است.
حدادعادل با اشاره به دوره صفویه و نقش کلیدی اصفهان در شکوفایی تمدن ایرانی ـ اسلامی گفت: اصفهان در آن دوران به اوج رشد علمی، هنری و فرهنگی رسید و تعاملات سیاسی و فرهنگی آن با دیگر امپراتوری‌های اسلامی نقشی اثرگذار در جهان اسلام ایفا کرد.
وی همچنین به جایگاه حوزه علمیه اصفهان اشاره کرد و افزود: پیش از تأسیس حوزه علمیه قم، اصفهان بزرگ‌ترین مرکز علمی کشور بود و استادان برجسته‌ای در آن تربیت شدند. این شهر در دوران مشروطه و انقلاب اسلامی نیز نقشی محوری در اداره کشور و تربیت نخبگان ایفا کرده است.
رییس فرهنگستان زبان و ادب فارسی با بیان اینکه تولید علم و حکمت در اصفهان ریشه‌دار است، ادامه داد: حکمت ملاصدرا و حضور استادانی همچون کمال‌الدین جناب و جلال‌الدین همایی جلوه‌ای از ظرفیت علمی اصفهان است و سهم این شهر در توسعه علمی کشور چشمگیر بوده است.
دانشنامه‌نگاری از ضرورت‌های فرهنگی است
حدادعادل همچنین دانشنامه‌نگاری را از ضرورت‌های فرهنگی دانست و گفت: تدوین دانشنامه اصفهان با توجه به پیشینه علمی و فرهنگی این شهر، اقدامی ضروری بود که امروز به ثمر رسیده است؛ دانشنامه‌ها اسناد بالادستی هستند و می‌توانند زمینه‌ساز تولید هزاران اثر علمی و فرهنگی و تشویق نسل جوان به پژوهش باشند.
