غزال زیاری:وقتی صحبت از موجوداتی می‌شود که بی‌صدا اما مؤثر جهان را شکل می‌دهند، مورچه‌ها در صدر لیست قرار می‌گیرند.
ادوارد اُ. ویلسون، زیست‌شناس معروف در وصف مورچه‌ها گفته بود: «چیزهای کوچکی هستند که جهان را می‌چرخانند». این توصیفی است که با نیم نگاهی به پراکندگی حیرت‌انگیز مورچه‌ها روی کره زمین معنا پیدا می‌کند.
تعداد مورچه های روی کره زمین
طبق برآورد انجام شده در سال ۲۰۲۲ میلادی، سیاره ما خانهٔ عددی باورنکردنی از این موجودات است: ۲۰ کوادریلیون مورچه؛ یعنی ۲۰ میلیون میلیارد! زیست‌تودهٔ خشک این مورچه‌ها به ۱۲ مگاتن کربن می‌رسد؛ رقمی بیشتر از مجموع پرندگان و پستانداران وحشی زمین.
البته خیلی از پژوهشگران معتقدند که این عدد احتمالاً باز هم کمتر از واقعیت است.
تراکم مورچه‌ها روی سیاره یکنواخت نیست. دو سوم مورچه‌های جهان در جنگل‌های استوایی مرطوب و ساواناهای گرمسیری زندگی می‌کنند. در جنگل‌ها، تراکم برخی گونه‌های مورچه از جمله مورچه‌های برگ‌ریز چهار برابر بوته‌زارهاست. اما نکته جالب اینجاست که با وجود این حضور گسترده، هنوز داده‌های کافی درباره تعداد مورچه ها در برخی مناطق جهان نداریم و تنوع واقعی مورچه‌ها به مراتب بیشتر از آمارهای فعلی است.
از میان ۱۵,۷۰۰ گونه و زیرگونه مورچه که تاکنون شناسایی شده‌اند، می توان گفت که این گونه‌ها تقریباً همه‌جای کره زمین حضور دارند؛ از صحرای داغ گرفته تا جنگل‌های بارانی و حتی داخل خانه‌های ما. تنها جایی روی کره زمین ه هنوز گزارشی از وجود مورچه اعلام نشده، قطب جنوب، بخش‌هایی از پلی‌نزی شرقی، ایسلند، گرینلند و چند جزیره دورافتاده است.
اما راز تسلط تاریخی مورچه‌ها چیست؟ تحقیقات تازه نشان می‌دهد که طی ۶۰ میلیون سال گذشته، مورچه‌ها همزمان با گیاهان تکامل یافته‌اند. وقتی جنگل‌ها مرطوب‌تر شدند، برخی مورچه‌ها لانه‌هایشان را از زمین به درختان منتقل کردند و زمانی که گیاهان گل‌دار به مناطق خشک‌تر گسترش یافتند، مورچه‌ها نیز به همان مسیر رفتند. این همراهی تکاملی، تنوع شگفت‌انگیز امروزی آن‌ها را شکل داده است.
اگر می‌خواهید رازهای جالب‌تری از پراکندگی جهانی مورچه‌ها بدانید و ببینید هر نقطه دنیا چه گونه‌هایی از مورچه وجود دارد، برای مطالعه ادامه مقاله اینجا کلیک کنید.
۵۸۳۲۱
