به گزارش خبرگزاری سیلاد، ستارهشناسان موفق به شناسایی یک کهکشان باستانی شدهاند که تقریباً فاقد هرگونه عنصر سنگین، به جز هیدروژن و هلیوم است. این ویژگی که تنها مختص نخستین نسل ستارگان است، فرضیات قبلی دانشمندان درباره زمان شکلگیری این ستارگان را به طور جدی به چالش کشیده و پنجرهای جدید به سوی لحظات اولیه آفرینش کیهان گشوده است.
محققان دانشگاه تسینگهوا در چین، با بررسی دادهها، کهکشانی باستانی موسوم به MPG-CR3 را کشف کردند که حدود ۱۱ میلیارد سال پیش تشکیل شده است. آنچه این کهکشان را منحصر به فرد میکند، «تمیزی» فوقالعاده آن است؛ به این معنی که در ساختار آن تقریباً هیچ «فلزی» وجود ندارد. در علم نجوم، به هر عنصری سنگینتر از هیدروژن و هلیوم، «فلز» گفته میشود.
این عناصر سنگین در طول تاریخ کیهان، در دل ستارگان و انفجارهای ابرنواختری تولید شدهاند. اما این کهکشان جدید، تقریباً ۰.۷ درصد فلزات خورشید ما را دارد، که نشان میدهد ستارههای آن متعلق به نسل اول (Pop III) هستند؛ ستارگانی که انتظار میرفت فقط در ۱ میلیارد سال ابتدایی کیهان وجود داشته باشند.
این کشف تعجب دانشمندان را برانگیخته است، زیرا این کهکشان ۲ میلیارد سال دیرتر از زمان پیشبینیشده برای شکلگیری این ستارگان اولیه، ظاهر شده است. جالبتر آنکه، کهکشان CR3 با وجود قدمت ۱۱ میلیارد ساله، تنها حدود ۲ میلیون سال است که فرآیند ستارهزایی را آغاز کرده و یک کهکشان «جوان» محسوب میشود.
دانشمندان برای توضیح این تناقض بزرگ، فرضیهای را مطرح کردهاند: انزوای فضایی. آنها معتقدند کهکشان CR3 در یک منطقه کمچگالی یا به اصطلاح، یک «جیب خالی» در فضا قرار داشته است.
به این ترتیب، در طول میلیاردها سال، مواد حاصل از انفجارهای ستارهای که در کهکشانهای اطراف رخ داده، نتوانستهاند به این منطقه برسند و ابر گازیِ خالص اولیه را آلوده کنند. در نتیجه، این کهکشان توانسته است نسل اول ستارگان خود را به صورت کاملاً «بکر» و مجزا از تکامل بقیه کیهان تشکیل دهد.
این کشف، در صورت تأیید نهایی، دستاوردی بزرگ برای کیهانشناسی محسوب میشود. دانشمندان تاکنون تنها به دنبال این ستارگان در دوردستترین نقاط و زمانهای اولیه کیهان بودند. اکنون، کشف یک کهکشان پر از این ستارگان کمی «نزدیکتر» (در مقیاسهای کیهانی) فرصتی بینظیر فراهم میکند تا فرآیندهای شیمیایی و فیزیکی حاکم بر تولد نخستین منابع نور در جهان، با دقت بیشتری مورد مطالعه قرار گیرد.
منبع: sciencealert
۲۲۷۲۲۷
