به گزارش سیلاد، به نقل از ایسنا، در هفته‌های اخیر بازداشت «اکرم امام‌اوغلو» شهردار استانبول و رقیب سیاسی «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهور ترکیه، موجب تشدید اعتراضات مردمی در ترکیه شده است.
این اقدام که بسیاری آن را سیاسی می‌دانند، همزمان با فشارهای اقتصادی و اُفت ارزش لیر، چالش‌هایی جدی را برای دولت اردوغان ایجاد کرده است.
در چنین شرایطی، «الکساندر دوگین» فیلسوف و نظریه‌پرداز برجسته روس در یادداشتی به بررسی تحولات ترکیه پرداخته است.
دوگین نوشت: «پس از دستگیری اکرم امام اوغلو، شهردار استانبول، ناآرامی‌های جدی در ترکیه شروع شده و همچنان تشدید و بحران این کشور عمیق‌تر می شود. اما برای تجزیه و تحلیل درست شرایط باید چندین عامل را در نظر گرفت.»
او افزود: «نخست، شهردار استانبول مانند شهردار آنکارا، متعلق به اپوزیسیون لیبرال اردوغان است. این حزب جمهوری خواه خلق (CHP) است که نماینده یک آلترناتیو چپ لیبرال، سکولار و عموماً طرفدار اروپا علیه حزب خود اردوغان، یعنی حزب عدالت و توسعه است. این اپوزیسیون اصولاً معطوف به غرب و مخالف جهت گیری اسلامی سیاست‌های اردوغان است. در عین حال، موضع نسبتاً خصمانه‌ای در قبال روسیه دارد.»
دوگین با اشاره به نقش ترکیه در سقوط دولت «بشار اسد» در سوریه و روی کار آمدن «محمد الجولانی» سرکرده هیأت تحریرالشام در این کشور نوشت: «دوم، خود اردوغان اخیراً چندین اشتباه سیاسی بسیار بزرگ مرتکب شده است. مهم‌ترین آنها حمایت او از تصرف قدرت در دمشق توسط شبه نظامیان الجولانی است. این یک خطای مهلک است زیرا اردوغان با این کار ضربه‌ای جدی احتمالاً جبران ناپذیر به روابط ترکیه-روسیه و ترکیه-ایران وارد کرد. اکنون نه روسیه و نه ایران به کمک اردوغان نخواهند آمد. وضعیت علیه او چرخش پیدا کرده و ممکن است بحران تشدید شود.»
عدم دخالت ایران یا روسیه در تحولات ترکیه
فیلسوف روس همچنین با اشاره به اتهامات شکل گرفته علیه تهران و مسکو و ادعاهای بی‌اساس مبنی بر نقش داشتن آنها در تحولات داخلی ترکیه تأکید کرد: «من معتقد نیستم که ایران یا روسیه در ناآرامی‌های ترکیه دخالت داشته باشند. به احتمال زیاد، غرب در تلاش است تا اردوغان را سرنگون کند. با این وجود، اشتباه او در سوریه اساسی است.»
دوگین تصریح کرد: «بسیاری در داخل ترکیه نه تنها سیاست اردوغان در سوریه را درک نکردند، بلکه سیاست او را محکوم کردند. تنها یک سیاستمدار بسیار کوته‌بین می‌تواند قدرت را در سوریه به القاعده بسپارد و اگرچه اردوغان به طور کلی یک سیاستمدار دوراندیش محسوب می شود، به نظر من این اشتباه بیشتر از گذشته او را آزار خواهد داد.»
او در ادامه نوشت: «جنبه دیگر اشتباهات اردوغان، سیاست اقتصادی اوست. کاهش ارزش لیر و تورم افسارگسیخته، همه اقتصاد از قبل متزلزل شده ترکیه را تضعیف می‌کند. البته شکست‌های او در سوریه و حوزه اقتصاد به همراه نزدیک شدن اردوغان به اتحادیه اروپا، با نیروهای جهانی‌گرا و تماس او با رئیس سازمان جاسوسی انگلیس، همگی به دام افتادن اردوغان خواهد انجامید.»
دوگین تصریح کرد: «در نتیجه، اپوزیسیون لیبرال و در عین حال کَمالیست و در نتیجه ناسیونالیست در داخل ترکیه فرصت را غنیمت شمرد و از شکست‌های او بهره برد. استدلال آنها این است “ما به شما هشدار دادیم که آنچه در سوریه اتفاق افتاد یک پیروزی بدتر از شکست خواهد بود، اقتصاد در حال فروپاشی است و ما نسبت به اردوغان که تحت نظر او ترکیه هرگز در اروپا پذیرفته نخواهد شد، جهت گیری قوی‌تری به سمت غرب داریم.”»
او افزود: «از آنجایی که ترکیه دارای دموکراسی فعال است، اردوغان نتوانست مانع از رای دادن مردم استانبول و آنکارا به رهبران مخالف در انتخابات شهرداری شود. در نهایت اردوغان تصمیم گرفت شهردار استانبول را زندانی کند. این سؤال که آیا اقدام او توجیه شده بود یا نه تقریباً بی‌ربط است. در هر رژیم سیاسی مدرن، همیشه می‌توان زمینه‌ای برای زندانی‌کردن هر مقامی پیدا کرد. در سیاست مدرن، هیچ انسان بیگناهی وجود ندارد. ترکیه نیز از این قاعده مستثنی نیست. بنابراین، مسئله صرفاً مصلحت سیاسی است.»
فیلسوف روس اظهار داشت: «اردوغان به این نتیجه رسید که اوضاع برای او بد پیش می‌رود و باید فعال‌ترین حریف خود، یعنی اکرم امام‌اوغلو را زندانی کند. با این حال امام‌اوغلو یک شخصیت وابسته به سوروس است که توسط شبکه‌های جهانی حمایت می‌شود و اردوغان تنها در صورتی می‌توانست در این اقدام حمایت شود که خود او موضع سختی علیه آن جناح مرتبط با سوروس اتخاذ می‌کرد. با این حال، همانطور که قبلاً ذکر شد، اردوغان قبلاً از پشت به متحدان خود یعنی ایران و روسیه خنجر زده بود. بنابراین در شرایط فعلی نمی‌توانیم از او حمایت کنیم.»
درگیری بین معترضین و نیروهای امنیتی ترکیه
تنگای سیاسی اردوغان
دوگین تصریح کرد: «این وضعیت برای اردوغان بسیار بد است. همه مخالفان او، با استفاده از اشتباهات انباشته شده، به شورش برخاسته‌اند و یک انقلاب رنگی شکل گرفته است. از سوی دیگر، کمالیست‌های محافظه‌کار، حتی وابسته به ارتش، با گرایش اوراسیا که اردوغان زمانی آنها را در پرونده ساختگی “ارژنیکون” متهم کرده بود و در واقع بیش از یک بار او را نجات داده بودند، دیگر به نجات او نخواهند آمد.»
او افزود: «در اصل، اردوغان که چندین مرتبه به دوستان خود خیانت کرده است، بدون دوست خواهد ماند. من معتقدم وضعیت او غیرقابل رشک است. در عین حال، ما خودمان باید درباره اعتراضات در حال گسترش بسیار محتاط باشیم، زیرا پشت سر آنها همان سازمان دهندگانی ایستاده‌اند که در اکثر انقلاب‌های رنگی، از جمله انقلابی که در حال حاضر در صربستان در جریان است حضور دارند.»
دوگین تصریح کرد: «در عین حال، جهانی‌گرایان درگیر در اعتراضات یک اقلیت هستند. اکثریت معترضیت مردم عادی هستند که واقعاً از زیاده‌روی‌های سیاسی مختلف در رهبری ناراضی هستند. بنابراین، دلایل عینی نیز برای آنچه اتفاق می‌افتد وجود دارد. به‌نظر می‌رسد اردوغان فرصت‌های خود برای خطا را سوزانده است، با این حال او همچنان به اشتباهات خود ادامه می دهد.»
او افزود: «به سختی می‌توان پیش‌بینی کرد که چه چیزی می‌تواند وضعیت را اصلاح کند. شاید نوعی از حکومت وحدت ملی کمالیستی که شامل اسلام‌گرایان میانه‌رو مانند اعضای حزب خود اردوغان باشد، ظهور کند.»
تصاویری از تجمعات مردمی در ترکیه
چشم‌انداز تاریک اردوغان
دوگین تصریح کرد: «در این شرایط، این سوال مطرح می‌شود که “دِولت باحچِلی”، رهبر حزب جنبش ملی ترکیه و متحد اصلی اردوغان در حال چه کاری است؟ حتی شایعاتی مبنی بر فوت او وجود دارد که گویا مقامات آن را پنهان می‌کنند. من فکر می‌کنم که این فقط توطئه است. اما اردوغان دیگر نمی‌تواند به او یا “گرگ‌های خاکستری” خود، که زمانی ملی‌گرایان رادیکال ترک قدرتمند و خطرناک بودند، تکیه کند.»
او در پایان تأکید کرد: «بنابراین، تأکید می‌کنم که آینده اردوغان و رژیم او تاریک به نظر می‌رسد. با این حال، البته، ما ترجیح می‌دهیم یک ترکیه مستقل با یک سیاست خارجی مستقل به عنوان همسایه خود با رویکردی دوستانه داشته باشیم. اما روسیه برای هر چرخشی، حتی اتخاذ سیاست خصمانه توسط ترکیه آماده است.»
315 315