محمد رضا بازگیر،متاسفانه سالهاست بدلیل نقض آشکار قوانین مناطق آزاد در ادوار دولت های مختلف بخصوص دولت های دهم و یازدهم و دوازدهم و سیزدهم ، فعالین و سرمایه گذاران مناطق آزاد روزانه با دهها تحریم و بخشنامه های غیر قانونی و متضاد با فلسفه وجودی مناطق آزاد تجاری ایران دست و پنجه نرم می نمایند که تارو پود و استقلال واقعی این مناطق و فعالین اقتصادی پرتلاش آن را بر باد داده اند
صدور برخی بخشنامه های ضد و نقیض از جمله ممنوعیت ورود خودرو خارجی ، ممنوعیت ورود کالاهای گروه ۴ ، فعال نمودن امور مالیاتی و اخذ اظهار نامه های اجباری در مناطق آزاد ، جلوگیری از تردد خودروهای این مناطق به داخل کشور ! قانون مالیات بر ارزش افزوده در مناطق آزاد تجاری ، ممنوعیت ثبت سفارش و دهها مورد از این دست و برخلاف قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری – صنعتی جمهوری اسلامی ایرانبه خودی خود نوعی خود تحریمی، عامل رکود اقتصادی و فرار سرمایه از مناطق آزاد شده و زمینه را برای فرار سرمایه های مالی و نخبگان اقتصادی از مناطق آزاد تجاری ایران کلید زده و گزارش های دریافتی ما حاکی از رایزنی برای مهاجرت فعالان اقتصادی به سایر کشورهای منطقه است.
طبق قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری – صنعتی جمهوری اسلامی ایران و در فصل دوم آن که شامل فعالیت‌ها و عملیات مجاز گمرکی در منطقه و مقررات مربوط به آن ذکر شده است، در ماده۲ این فصل به صراحت اعلام شده که ورود هر نوع کالا به هر یک از مناطق آزاد مجاز است به استثنای کالاهایی که به موجب شرع مقدس اسلام یا قوانین کشور (که در آنها نام مناطق آزاد تصریح شده باشد) ممنوع، یا براساس مقررات ویژه منطقه غیرمجاز می‌شود و همچنین در تبصره همین ماده قانونی هم اعلام گردیده که ورود کالا با مبدا ساخت اسراییل به منطقه ممنوع است. این عین متن قانون مناطق آزاد است که در مجلس شورای اسلامی مورد تصویب قرار گرفته است و فصل دوم این قانون نیز شامل فعالیت‌ها و عملیات مجاز گمرکی در منطقه و مقررات مربوط به آن است.
واقعا برای بسیاری از فعالین اقتصادی و سرمایه گذاران جای سوال است که گمرک جمهوری اسلامی ایران بر پایه کدام تعریف از قانون مناطق آزاد و یا مفاد مربوط به حوزه‌های گمرکی از تردد خودروهای 2500 سی سی به بالا از این مناطق به داخل کشور جلوگیری می کند ، اما در یک بخشنامه غیرقانونی و سراسر تبعیض آمیز افراد خارجی از عراق و افغانستان به هر میزان قدرت موتور و هر مدل خودرو میتوانند بصورت گذر موقت داخل کشور تردد کنند اما یک ایرانیو هموطن ساکن در مناطق آزاد طبق یک مصوبه کاملا غیرقانونی از این مزیت محروم باشد و یا یک گروه کالایی را از ورود به مناطق آزاد منع می‌کنند، بدون توجه به تبعات بسیار عظیم این تصمیمات پر از اشتباه بر جامعه بازاریان و بازرگانان و فعالان اقتصادی مناطق آزاد کشور که واقعا از وضعیت موجود حاکم بر مناطق آزاد بشدت خسته و آزرده شده اند .
بی‌تردید یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های مناطق آزاد تجاری ایران برای سفر، بحث گردشگری خرید در این مناطق از کشور است و بر پایه دستورالعمل قانونی گمرک مبنی بر مجاز بودن هر گردشگر به خرید کالا که شامل مسافران ورودی به کشور از مبدا خارج از کشور هم می‌شود، در مناطق آزاد هم حاکم است که بر این مبنا قسمتی از تجارت و جذب سرمایه‌گذاری در مناطق آزاد بر پایه ایجاد مراکز خرید بنا شده است که حجم بسیار بالایی از اشتغال را به خود را در این مناطق به خود اختصاص داده است و این در حالی است که متاسفانه عمده کالاهای گروه چهار که گمرک جمهوری اسلامی آنها را ممنوع اعلام کرده است، شامل تامین نیاز فروشگاه‌ها و مراکز خرید مناطق آزاد است که مطمئنا ادامه این مسیر باعث تعطیلی و به تبع آن بیکاری خیل عظیمی از جمعیت شاغل در این مناطق خواهد گردید.
عمده مشکلات مناطق آزاد کشور با سازمانها و نهادهای دولتی و حاکمیتی در سرزمین اصلی بر پایه عدم درک و شناخت صحیح قانون اداره مناطق آزاد و تفسیر اشتباه آن توسط این سازمانها و ارگانهای دولتی است
متاسفانه طی سالیان اخیر بارها و بارها در اقدامات غیرعادلانه و تبعیض آمیز شاهد تعریف قوانین مناطق آزاد به نفع سازمانها و ارگانهای مختلف در سرزمین اصلی هستیم که متاسفانه این نوع نگاه واپسگرایانه باعث ایجاد عدم ثبات برای فعالین اقتصادی در این مناطق و همچنین حذف مزیت‌های رقابتی مناطق آزاد با سرزمین اصلی در حوزه جذب سرمایه‌گذاری گردیده است که مطمئنا ادامه این روند بی‌شک در آینده ای نچندان دور باعث از بین رفتن مناطق آزاد خواهد شد
جناب دکتر پزشکیان چه بپذیرند و یا نپذیرند متاسفانه در حال حاضرمناطق آزاد کشور دچار یک نوع خودتحریمی داخلی گردیده که اثرات آن به مراتب مخرب تر و ویرانگر تر از تحریم های خارجی است که مسلما با توجه به تاکید بسیاری از مقامات بلندپایه کشورمان بر اهمیت نقش‌آفرینی مناطق آزاد در دوران تحریم، و اینکه مناطق آزاد شرایط راحت‌تری برای دور زدن تحریم ها دارند با توجه به خودتحریمی های شکننده داخلی که بصورت غیر عادلانه و با مصوبات و بخشنامه های داخلی برعلیه قوانین موجود مناطق آزاد تجاری ایران وضع گردیده است نه تنها به دورزدن راحت تحریم ها منجر نخواهد شد بلکه با توجه به وضعیت موجود در آینده ای نچندان دور شاهد پررنگ‌تر شدن اثر تحریم‌ها بر کشور خواهیم بود .
جناب دکتر پزشکیان شما بعنوان کسی که سالهاست در مسند قانون گذاری مجلس شورای اسلامی فعالیت مثبتی داشته اید بهتر از هرکس دیگری می دانید که تنها راه کمرنگ کردن تحریم ها ، مناطق آزاد می باشند اما این امر در حالی میسر خواهد شد که دولت و سایر سازمانها و ارگانهای دولتی نیز به قانون و فلسفه وجودی چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری – صنعتی جمهوری اسلامی ایران همانند سایر مناطق آزاد جهان احترام گذاشته و با برداشتن مصوبات و بخشنامه های غیر عادلانه موجبات کمرنگ تر شدن اینهمه مشکلات و گرفتاری ها و رشد و شکوفایی فعالیت در این مناطق را فراهم نمایند.
هرچند که همگی بخوبی میدانیم و تجربه فعالیت چندین ساله اینجانب در مناطق آزاد نشان داده است که با حرف و شعار مطمئنا کاری از پیش نخواهیم برد و برای عبور از اینهمه مشکلات و گرفتاری ها و تحریم های ویرانگر که گریبانگیر کشور شده است نیاز به همدلی و وحدت بیشتری داریم تا بتوانیم همه با هم دست در دست بدنبال راهکارهای مناسبی برای عبور از تحریم های اول داخلی و بعد خارجی باشیم .
محمدرضابازگیر – خبرگزاری سیلاد در کیش
