چرا سفر «نیچروان بارزانی» به ایران مهم است؟

به گزارش سیلاد به نقل از مهر سفر نیچیروان بارزانی، رئیس اقلیم کردستان عراق به تهران، به عنوان یک اتفاق مهم دیپلماتیک در رسانه‌های عربی و کُردی عراق، بازتاب گسترده‌ای یافته است. اخبار و گزارش‌های این رسانه‌ها، از این خبر می‌دهد که تحت هر شرایطی، این جمهوری اسلامی ایران است که به طور مداوم، با هر سه عنصر قومی و مذهبی عراق یعنی اهل تشیع، کردها و اهل سنت، روابط همه جانبه دارد و همواره آماده همکاری و توسعه روابط است.

نیچروان بارزانی در شرایطی به تهران سفر کرده که سفیر جمهوری اسلامی ایران در عراق و هر دو کنسول مستقر در سلیمانیه و اربیل، در چند ماه گذشته، رایزنی‌های گسترده‌ای به عمل آورده‌اند تا بین اقلیم کردستان عراق و دولت مرکزی بغداد، هیچ نوع اختلاف و سوءتفاهم پایداری وجود نداشته باشد و امنیت و ثبات عراق؛ با مشارکت و همکاری همه گروه‌های سیاسی این کشور حل شود.

بارزانی، از زندگی در ایران تا تعامل سیاسی با تهران

نیچروان بارزانی رئیس کنونی اقلیم کردستان عراق، فرزند مرحوم ادریس بارزانی و برادرزاده مسعود بارزانی رهبر حزب دموکرات کردستان عراق، مانند بسیاری از سیاستمداران کُرد، به مدت طولانی در ایران زندگی کرده و علاوه بر تسلط کامل بر زبان فارسی، شناخت قابل توجهی از فرهنگ و مختصات و رویکردهای سیاسی جمهوری اسلامی ایران دارد.

نیچروان بارزانی در طول چند سال گذشته و در بزنگاه‌هایی که مشکلات و اختلافاتی بین اقلیم کردستان و دولت مرکزی بغداد به وجود آمده، بارها بر تأثیر مثبت رایزنی مقامات جمهوری اسلامی تأکید کرده و نشان داده که توجه ویژه‌ای به نقش منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران دارد.

از همکاری سیاسی و مبارزاتی تا روابط اقتصادی

بسیاری از رهبران احزاب کُرد عراقی همچون مرحوم جلال طالبانی، رئیس جمهور اسبق عراق و رهبر سابق حزب اتحادیه میهنی کردستان، مرحوم ابراهیم احمد از مؤسسین اتحادیه میهنی، مسعود بارزانی، نوشیروان مصطفی، کوسرت رسول، نیچروان بارزانی و دیگر سران و مقامات اقلیم کردستان، روابط قدیمی و تاریخی با انقلاب اسلامی ایران دارند و در دوران دفاع مقدس نیز، همکاری دوجانبه‌ای با جمهوری اسلامی ایران داشته‌اند. آنان همواره تحت چتر حمایتی تهران بوده‌اند و به جرأت می‌توان گفت؛ جمهوری اسلامی ایران، تنها کشور منطقه و جهان است که همواره در شرایط سخت و دشوار در کنار کردهای عراق مانده و صدها هزار نفر از کردهای عراقی در دوران آوارگی و شرایط سخت، در شهرها و روستاهای ایران، در شرایط مطلوب به سر برده‌اند.

ثبات و امنیت، کلید توسعه

پس از سقوط رژیم بعثی صدام و شکل‌گیری اقلیم کردستان عراق؛ جمهوری اسلامی ایران، علاوه بر همکاری‌ها و حمایت‌های سیاسی، در حوزه‌های علمی – آموزشی، خدمات بهداشتی و پزشکی، صدور خدمات فنی مهندسی و کمک‌های فراوان در حوزه انرژی، یاور و حامی کردهای عراق بوده است.

در یک دهه گذشته، یکی از مسائلی که گهگاه باعث شده مشکلات و وقفه‌هایی در روابط دوجانبه ایران و اقلیم کردستان به وجود آید، مزاحمت‌ها و شرارت‌های ضدامنیتی گروهک‌های ضدانقلاب در مرز ایران و قلیم کردستان بوده است. انتظار می‌رود با سفر نیچروان بارزانی به تهران، میزان تعامل مقامات و فرماندهان محلی با ایران، بیشتر و بیشتر شود و منفذی برای اقدام علیه امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران در اقلیم کردستان وجود نداشته باشد.

در صورتی که اقلیم کردستان عراق، در همکای و هماهنگی با بغداد و تهران، نظارت دقیق‌تری بر مزرها داشته باشد و ثبات و امنیت این مناطق به شکل جدی فراهم شود، امکان توسعه روابط اقتصادی بیشتر می‌شود و این اتفاق، به نفع مردم منطقه خواهد شد.

حوزه‌های مهم همکاری علمی و اقتصادی

اقلیم کردستان عراق به عنوان بخشی از کشور عراق، هم اکنون ۴ استان دارد که شامل استان‌های دهوک و اربیل در مرز ترکیه و سلیمانیه و حلبچه در مرز ایران است. این منطقه در سالیان گذشته، در بسیاری از حوزه‌ها، نیازهای اصلی خود را از ایران تأمین کرده و بخش قابل توجهی از مواد غذایی، مواد خام، مصالح ساختمانی و دیگر ملزومات مهم بخش‌های مختلف، با هزینه اندک از ایران تأمین شده است. این در حالی است که مسیرهای زمینی انتقال کالا از ایران به عراق، در بخش داخل ایران و در استان‌های غربی وضعیت خوبی دارد اما در بخشی که در خاک عراق واقع شده، مشکلات فنی بسیاری دارد و در صورتی که مسئولین اقلیم کردستان، اهتمام ویژه‌ای برای حل مشکلات فنی و ترانزیتی خود بورزند، تجارت از مبدا ایران به مقصد اقلیم کردستان، به مراتب آسان‌تر و ارزان‌تر از مسیر طولانی ترکیه است.

استان‌های ایلام، کرمانشاه، کردستان و آذربایجان غربی، به عنوان استان‌های مجاور اقلیم کردستان عراق، دارای امکانات دانشگاهی سهل الوصول و ویژه‌ای برای تحصیل دانشجویان کُرد عراقی است. در حال حاضر، صدها دانشجوی کُرد اقلیم کردستان در این دانشگاه‌ها در حال تحصیل هستند اما با توجه به اشتراکات فرهنگی و آشنایی اغلب کردهای عراق با زبان فارسی و همچنین هزینه پایین تحصیل در ایران، امکان همکاری علمی بین ایران و اقلیم فراهم است و می‌توان از این ظرفیت، استفاده بیشتری به عمل آورد.

یکی دیگر از حوزه‌های مهم، بخش درمان و خدمات بهداشتی و پزشکی است. واقعیت این است که هزینه‌های درمان، اقامت و تردد در ایران، برای بیماران اقلیم کردستان عراق، حتی به نصف هزینه‌های ترکیه و کشورهای عربی حوزه خلیج فارس نمی‌رسد و آنان می‌توانند خدمات پزشکی و درمانی را با کیفیت بالا و هزینه پایین دریافت کنند.

امکان سرمایه گذاری تجار اقلیم کردستان عراق در ایران، یکی دیگر از حوزه‌های مهمی است که می‌تواند مورد توجه طرفین قرار بگیرد و برای کارآفرینان و صاحبان سرمایه در دو سوی مرز، سود متقابل فراهم بیاورد. حضور صاحبان سرمایه در بازارچه‌های مرزی و حتی توجه به پروژه‌های منتهی به تولید مشترک، می‌تواند امکان آن را به وجود بیاورد که اقلیم کردستان عراق، شرایط اقتصادی بهتری پیدا کند و روابط دوجانبه به سطح بالاتری برسد.

۳۱۱۳۱۱