گردوخاک گسترده از روز گذشته به استان مازندران نفوذ کرد و دید افقی در برخی مناطق استان را به محدوده ۱۰۰۰ متر کاهش داد. اداره کل هواشناسی مازندران اعلام کرده است که گرد و خاک از صحرای قره‌قوم ترکمنستان نفوذ کرده و بخش‌هایی از مناطق شرق تا مرکز استان را تحت تأثیر قرار داده است.
این مساله زنگ هشداری در مورد وضعیت میانکاله است. وضعیتی که خبر کلنگ زنی مجتمع پتروشیمی در این منطقه شرایط آن را شکننده کرد. البته هرچند سازمان محیط زیست بارها اعلام کرده مجوزی برای احداث پتروشیمی نخواهیم داد ولی شواهد گاهی موید اتفاقاتی دیگر از سوی برخی مسئولان استان مازندران است.
میانکاله به این دلیل که هم پناهگاه حیات وحش است و هم توسط یونسکو به عنوان ذخیره‌گاه زیست کره ثبت شده و هم در کنوانسیون رامسر به عنوان یک تالاب بین‌المللی معرفی شده است، ارزش بالایی از نظر ملی و بین‌المللی دارد. اما این تالاب در سال‌های گذشته به دلایل مختلفی از جمله خشکسالی و بحران آب، آتش‌سوزی، شکار بی‌رویه و… از همیشه وضعیت حساس‌تری پیدا کرده و ممکن است با کوچک‌ترین تلنگری شرایط آن به شدت حاد شود و احداث پتروشیمی در این منطقه موضوعی است که می‌تواند این تالاب را تا مرز نابودی بکشاند.
خطر جابجایی آلودگی‌های شیمیایی در میانکاله با راه اندازی مجتمع پتروشیمی
حالا تصور کنید پتروشیمی در میانکاله راه اندازی و فعال شود و توفان‌های گرد و غبار هم به دلیل تغییرات اقلیمی و جابجایی گرد و خاک از سمت ترکمنستان و …گریبان این منطقه را بگیرد. آنچه مسلم است به شماره افتادن نفس‌های شهروندان نه فقط در مازندران بلکه هر شهر دیگری که ناخواسته میزبان گرد و غبارهای آلوده به مواد شیمیایی باشد. همچنین گونه‌های گیاهی و حیات وحش هم از این آسیب در امان نخواهند بود و همه این موضوعات حکایت از توجه بیشتر به این منطقه دارد.
هر چند ۲۰ اسفندماه سال ۱۴۰۰ بود که کلنگ احداث مجتمع پتروشیمی مازندران، در روستای حسین‌آباد شهرستان بهشهر و در محدوده حفاظت شده میانکاله بر زمین زده شد ولی از آن زمان این موضوع با اما و اگر و حواشی مختلفی همراه بود و موجی از مخالفت دوست داران محیط زیست را به همراه داشته است همچنین مخالفان طرح ساخت مجتمع، فعالیت خود برای رفع این مشکل شروع و جمع آوری امضا جهت جلوگیری از ساخت این مجتمع را آغاز کردند.
مدتی بعد پویش درخواست توقف احداث پتروشیمی در تالاب بین‌المللی میانکاله با هشتگ #پروژه_پتروشیمی_میانکاله_را_متوقف_کنید، در فضای مجازی به راه افتاد. در این درخواست از دو مسئول وزارت نفت و سازمان حفاظت از محیط زیست خواسته شده بود ساخت این پروژه هر چه سریع‌تر متوقف شود.
فعالیت چراغ خاموش متخلفان
علیرغم پیگیری رسانه‌ها و مدیران محیط زیستی نشانه‌ها موید اقدامات سرمایه گذار برای اجرای پروژه میانکاله است. به گفته مردم محلی به صورت چراغ خاموش فعالیت‌های عمرانی و اجرایی در میانکاله ادامه دارد و متخلفان سعی بر دور زدن قانون دارند.
در آخرین اظهار نظرها سمیه رفیعی رئیس فراکسیون محیط زیست مجلس شورای اسلامی در موضوع پتروشیمی میانکاله گفت: نخستین بار در دولت نهم طرحی به نام پتروشیمی و پالایشگاه مازندران به سازمان حفاظت محیط زیست آمد که لابی‌های بسیار سنگینی پشت آن بود و افراد صاحب نفوذی پیگیر آن بودند. در آن زمان جلسات مختلفی برگزار شد و قرار شد که حتماً با آن مخالفت شود.
وی بیان داشت: متولیان طرح در این سال‌ها معادل ۹۰ هکتار زمین را از منابع طبیعی گرفتند که این قضیه مشکوک است. متولیان ۵ سال این زمین را در اختیار گرفتند و هیچ کاری در آنجا انجام ندادند و لذا چون در این ۵ سال هیچ فعالیتی انجام ندادند، سازمان منابع طبیعی باید زمین را از آنها پس می‌گرفت اما قصوری شکل گرفت و این اتفاق نیفتاد و الان حقوق مکتسبه شکل گرفته است.
سازمان منابع طبیعی در دولت یازدهم یک ترک فعل واضح را انجام داده است
رفیعی تصریح کرد: در اینجا سازمان منابع طبیعی در دولت یازدهم یک ترک فعل واضح را انجام داده است اما متعجبم که چه در فضای رسانه، چه حقوقی و دولت کسی پیگیر این ترک فعل نیست.
وی گفت: البته ما در مجلس پیگیر این ترک فعل هستیم. همچنین زمینی به پتروشیمی میانکاله تخصیص داده شده جزو مراتع درجه یک کشور ماست که از ارزش بسیار بالایی برای کشور ما برخوردار است و متعجبم که چگونه این اراضی را به سرمایه‌گذار داده‌اند.
وی ادامه داد: به این پروژه ۹۲ هکتار زمین تخصیص داده شده درحالی که دیگر پروژه‌های پتروشیمی با تولید بالاتر زمین بسیار کمتری اختصاص داده شده و منابع طبیعی و امور اراضی درباره علت این واگذاری زمین باید پاسخگو باشند.
خطر از میانکاله دور می‌شود؟
سازمان حفاظت محیط زیست ایران، میانکاله را به‌عنوان زیستگاه پرندگان درحال انقراض معرفی کرده است. این تالاب یکی از ۱۲ مرکز ذخیره‌گاه زیست‌کره روی زمین است و در آن پرندگانی چون اگرت، حواصیل، پرتینکول طوقه‌دار، قو، پلیکان دالماسی، فلامینگو، اردک سرسفید، غاز سینه قرمز، غاز لوبیا، باتلاق غربی، کوتوس و میل اشاره که جز کمیاب‌ترین پرندگان جهان هستند، یافت می‌شود.
همچنین شبه‌جزیره و تالاب میانکاله در سال ۱۳۴۸ به منطقه حفاظت‌شده تبدیل، و در سال ۱۹۷۶ توسط یونسکو به‌عنوان ذخیره‌گاه زیست کره اعلام شد. بااین‌حال، تالاب مهمی که بیش از نیم‌قرن است تحت حفاظت قرار گرفته است، امروز با چالش‌های مختلفی مواجه است
در حال حاضر به دلیل نفوذ گرد و غبار به شمال کشور موضوع میانکاله دوباره داغ شده و اکنون باید دید تصمیم‌های نهایی درباره این منطقه به عنوان ذخیره‌گاه زیست کره چه خواهد شد و آیا خطر از میانکاله دور می‌شود.
۲۳۳۲۳۶
