خشکسالی متوسط تا خیلی شدید طی سه سال اخیر/ کاهش ۲۰ درصدی بارش‌ها

 بر اساس داده‌های سازمان هواشناسی بارش تجمعی کشور در سال زراعی ۱۴۰۲-۱۴۰۱ (اول مهر ۱۴۰۱ تا ۳۱ شهریور ۱۴۰۲) به ۱۸۸.۸میلیمتر رسید که نسبت به بارش‌های ۱۷۷.۷ میلیمتری سال زراعی ۱۴۰۱-۱۴۰۰، ۶.۲ درصد افزایش و نسبت به بارش‌های ۲۳۶.۱ میلیمتری بلندمدت و حد نرمال ۲۰.۱ درصد کاهش داشت.

بارش تجمعی این سال در تمام استان‌های کشور به استثنای ایلام، بوشهر، خوزستان، کردستان، کهگیلویه و بویراحمد و یزد کمتر از نرمال بود. بیشترین میزان کاهش بارش نسبت به نرمال در خراسان رضوی به میزان ۱۰۸.۹ میلیمتر معادل ۵۲.۲ درصد و کمترین میزان کاهش بارش در کرمانشاه به میزان ۱۲.۴ میلیمتر معادل با ۲.۷ درصد ثبت شد.

بر اساس داده‌های سازمان هواشناسی همچنین بارش تجمعی کشور در سال زراعی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ به ۱۸۰.۴میلیمتر رسید که نسبت به سال زراعی ۱۴۰۰- ۱۳۹۹, ۲۳.۳ درصد افزایش  یافت و نسبت به بارش‌های تجمعی ۲۳۷.۱ میلیمتری بلندمدت ۲۳.۹ درصدکمتر بود..

 بارش تجمعی این سال در تمام استان‌های کشور به استثنای استان هرمزگان کمتر از نرمال بود. کمترین میزان کاهش بارش نسبت به نرمال در چهارمحال و بختیاری ۹.۸ درصد و بیشترین میزان کاهش بارش در استان ایلام به میزان ۶۱.۱ درصد ثبت شد.

در سال زراعی ۱۴۰۱ -۱۴۰۰ دمای متوسط کشور و تمام استان‌ها بیش از نرمال بود. استان‌های ایلام، خوزستان، بوشهر، فارس، هرمزگان،کرمان، سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی بیشترین انحراف مثبت دما(گرمایش هوا) نسبت به دمای میانگین بلندمدت را تجربه کردند.

با توجه به بی هنجاری منفی بارش و کم بارشی حاکم، شاخص خشکسالی SPI برای بازه‌های مختلف زمانی بیانگر رخداد خشکسالی هواشناسی متوسط تا بسیار شدید در اغلب استان‌های کشور است و شاخص خشکسالی SPEI که از ترکیب کمیت‌های دما و بارش محاسبه می‌شود، برای بازه‌های مختلف سه ماهه تا سالانه بیانگر رخداد خشکسالی متوسط تا بسیار شدید در اغلب استان‌های کشور بود.

 بررسی تغییرات بارش استان‌ها طی سال زراعی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ در مقایسه با بلندمدت نیز حاکی از بی‌هنجاری منفی بارش(کم‌بارشی) در تمامی استان‌های کشور به جز استان هرمزگان است. بیشترین درصد کم بارشی در استان ایلام به میزان۶۱.۱ میلیمتر و کمترین آن در استان چهارمحال و بختیاری به میزان ۹.۸ میلیمتر  ثبت شد.

بر اساس داده‌های سازمان هواشناسی بارش تجمعی کشور در سال زراعی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ به ۱۴۳.۴میلیمتر رسید که از بارش ۲۹۱.۷ میلیمتری سال زراعی قبل از آن  ۵۰.۸ درصد و نسبت به بارش‌های ۲۳۵.۲ میلیمتری بلندمدت ۳۹ درصد کمتر بود.

در تمام استان‌های کشور بارش تجمعی این سال بدون استثناء کمتر از نرمال بود. بیشینه و کمینه کم بارشی نسبت به نرمال به ترتیب در استان‌های هرمزگان ۶۷.۸ درصد و مازندران ۱۵.۸ درصد به وقوع پیوست. از نظر مقدار نیز کمترین میزان کاهش بارش در یزد با ۲۶.۳ میلیمتر و بیشترین میزان کاهش بارش در استان کرمانشاه ۲۵۰.۸ میلیمتر ثبت شده است.

در سال زراعی ۱۴۰۰ – ۱۳۹۹ دمای متوسط کشور  در تمام استان‌ها بیش از نرمال بود اما در این میان استان‌های ایلام، خوزستان، بوشهر، فارس، هرمزگان، کرمان، سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی بیشترین انحراف مثبت دما(گرمایش هوا) را نسبت به دمای میانگین بلندمدت تجربه کردند.

با توجه به بی‌هنجاری منفی بارش و کم بارشی حاکم، شاخص خشکسالی SPI برای بازه‌های مختلف زمانی بیانگر رخداد خشکسالی هواشناسی متوسط تا بسیار شدید در اغلب استان‌های کشور به‌خصوص استان‌های واقع در دامنه‌های زاگرس در غرب، جنوب‌ غرب و جنوب کشور است.ش

شاخص خشکسالی SPEI که حاصل محاسبه ترکیبی کمیت‌های دما و بارش است برای بازه‌های مختلف سه ماهه تا سالانه این سال  بیانگر رخداد خشکسالی متوسط تا بسیار شدید در اغلب استان‌های کشور بود.