جوابیه هیئت مشاوران بین‌المللی رصدخانه ملی ایران در واکنش به مجله ساینس

هفته گذشته مجله ساینس مقاله‌ای درباره رصدخانه ملی ایران به قلم ریچارد استون منتشر کرد. این مقاله در واقع واکنشی به افتتاحیه رصدخانه ملی بود که بدون آینه و آداپتور رونمایی شد. انجمن نجوم ایران نیز در بیانیه‌ای چنین عملی را «نابهنگام» شمرد و آن را «برگرفته از فشارهای غیرکارشناسی خارج از ساختار دانشگاهی و پژوهشی» خواند. مطلب زیر، ترجمه جوابیه هیئت مشاوران اروپایی رصدخانه ملی ایران است که در پاسخ به مقاله مجله ساینس منتشر شده است.

ما در سال‌های اخیر به عنوان هیئت مشاوره بین‌المللی رصدخانه ملی ایران تلاش کردیم تا از طراحی، ساخت، خلق و راه‌اندازی تلسکوپ ۳.۴ متری رصدخانه حمایت کنیم. بسیاری مانند افرادی که با مجله ساینس مصاحبه کردند، در تلاش بودند تا این پروژه را از رویا تبدیل به واقعیت کنند. [به همین دلیل] از تلاش‌های آن‌ها تشکر می‌کنیم. البته که نظری درباره مسائل سیاسی مطرح شده در مقاله ساینس نداریم.

باید گفت که این مقاله تلاش‌ها و کارهای خلاقانه گروه محلی را دست کم گرفته است. گروهی که مسئولیت طراحی و ساخت مجموعه را داشتند و حالا در تلاش‌اند تا اولین نورگیری را انجام دهند و مجموعه‌ای با بهترین فناوری روز راه‌اندازی کنند. تمام این امور در حال حاضر زیر نظر حبیب خسروشاهی انجام می‌شود. تیم رصدخانه ملی ایران مجموعه‌ای را توسعه داده که بازخوردهای خارجی مستقل آن را تلسکوپ، گنبد، زیرساخت و رصدخانه‌ای عالی دانستند.

مهندسان رصدخانه ملی ایران این تلسکوپ را تحت نظارت یک تیم متخصص سوئدی طراحی کردند. تیم رصدخانه نیز جزئیات آن را زیر نظر صنعتگران داخلی پیاده کردند. در سال ۱۳۹۶ش./۲۰۱۷م. تیمی از دانشمندان، متخصصان، مدیران رصدخانه‌ها و مهندسان رصدخانه اروپای جنوبی دیدگاه کاملی درباره طراحی آن نوشتند. پس از آن، طرح‌ها بدون تغییر در ساخت به‌کار گرفته شدند.

ساخت اولین نمونه داخلی یک مرکز تحقیقات با استانداردهای بین‌المللی در بهترین شرایطی که حتی چالش‌های زمانبندی و مالی در حد عادی خود باشد هم بلندپروازانه به شمار می‌رود. تیم پروژه رصدخانه ملی ایران در شرایط سخت اقتصادی ایران در سال‌های اخیر و البته کووید-۱۹ کار کردند که برای آن اعتبار و احترام قابل توجهی کسب کردند.

ما همچنان مطمئنیم که رصدخانه ملی ایران در زمان مناسب توانایی تحقیقاتی مناسبی به دست خواهد آورد و تحقیقات دانشمندان ایرانی و همکاری‌های بین‌المللی را حمایت خواهد کرد.

هیئت بین‌المللی مشاوران رصدخانه ملی ایران:
Gerry Gilmore (chair, U.K.)
Pedro Alvarez (Canary Islands)
Martin Cullum (Germany)
Colin Cunningham (U.K.)
Piero Salinari (Italy)
Lorenzo Zago (Switzerland)