درخواست متخصصان از زائران اربعین: بیشتر مراقب بازگشت باشید!
مظاهر گودرزی: چند سالی بود که زائران بین‌الحرمین برای برگزاری مراسم اربعین حسینی خود را از مرزهای زمینی به عراق می‌رساندند، شلمچه و مهران میزبان مسافرانی بودند که از دورترین شهرها با پای پیاده عزم رسیدن به کربلا داشتند، اما با شیوع ویروس کرونا پیاده‌روی مراسم اربعین مانند هر اتفاق دیگر دستخوش تغییراتی شد، طوری‌که اگر درسال ۱۳۹۸ بیش از سه میلیون زائر از مرزهای ایران و عراق عبور کردند این تعداد در سال گذشته برای جلوگیری از تجمع و کنترل اپیدمی کرونا به صفر رسید.
اما حالا قرار است امسال در پاییز ۱۴۰۰، دومین اربعین در شرایط کرونایی به سبک و سیاق دیگری برگزار شود. برای جلوگیری از تجمع دیگر از پیاده‌روی‌های مرسوم خبری نیست و زائران کربلا باید خودشان را با هواپیما به عراق برسانند. همچنین فقط کسانی شرایط این سفر را دارند که دو دُز کامل از واکسن کرونای خودشان را تزریق کرده باشند، ضمن این‌که تست PCR آن‌ها هم باید منفی باشد. این توضیحات را احمد محمدی‌فر، دبیر ستاد مرکزی اربعین دراختیار رسانه‌ها قرار داد و گفت: «قبل‌تر صحبت از این بود که هم موقع دریافت ویزا و هم برای سوارشدن به هواپیما زائران تست پی‌سی‌آر بدهند. باتوجه به رایزنی‌هایی که انجام شد انجام تست پی‌سی‌آر برای دریافت ویزا منتفی شد ولی برای سوارشدن به هواپیما باید این تست از سوی مسافران انجام شده باشد از دیگر سو یک‌بار دیگر هم تست PCR در داخل فرودگاه‌های بغداد و نجف صورت می‌گیرد که قرار شد این فرایند نیز حذف شود.»
محمدی‌فر درخصوص آخرین تغییرات مربوط به انجام تست تشخیص کرونا به خبرآنلاین گفت: «تست منفی کرونا که باید سه مرتبه انجام می‌شد به یک بار تقلیل پیدا کرده و گزینه تست کرونا در فرودگاه نجف حذف شده است.»
فقط ۶۰هزار زائر اعزام می‌شوند
همچنین یکی دیگر از تغییرات مراسم اربعین محدود شدن تعداد زائران است حتی اگر تمامی شرایط اعزام را داشته باشند. دولت عراق برای برگزاری این مراسم ابتدا به جمهوری اسلامی ایران سهمیه اعزام ۳۰هزار زائر را داد؛ اما در نهایت به‌دنبال رایزنی‌ها و درپی سفر گذشته‌ی نخست‌وزیر عراق به ایران سهمیه زائران ایرانی دو برابر شد، دفتر نخست وزیری عراق اعلام کرد: «الکاظمی در اقدامی پیش از سفر خود به ایران، علاوه بر سهمیه‌ای که پیش از این کمیته عالی بهداشت و سلامت ملی عراق برای جمهوری اسلامی ایران در نظر گرفته بود، ۳۰هزار ویزای دیگر نیز به ملت ایران تقدیم کرد.»
حالا قرار است ۶۰هزار زائر برای مراسم اربعین از ایران عازم کربلا شوند و به‌نظر می‌رسد در این تعداد تغییری ایجاد نخواهد شد. درهمین‌باره دبیر ستاد مرکزی اربعین به خبرآنلاین گفت: « تعداد نهایی زائران ۶۰هزار نفر تعیین شده است و بیشتر نخواهد شد. این تعداد فعلاً در سامانه تکمیل شده است، لذا ثبت نام جدید نخواهیم داشت مگر این‌که از تعداد افرادِ نهایی شده کسی انصراف بدهد و به هر دلیلی نتواند برای سفر اقدام کند تا فرد دیگر جایگزین او شود، اما فعلاً ثبت‌نام تکمیل است.»
دستورالعمل‌های که حین مراسم باید رعایت شود
با همه این شرایط، از انجام تست کرونا گرفته تا سفر هوایی زائران و تزریق واکسن اما همچنان نگرانی برای مبتلا شدن به کرونا در تجمع‌های برگزاری مراسم وجود دارد، تجمع‌هایی که گاهی دوری از آن اجتناب‌ناپذیر است. با این وجود مسعود یونسیان، اپیدمیولوژیست و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران درهمین‌باره به خبرآنلاین گفت: «از آن‌جایی‌که در سفرهای هوایی مدت تماس افراد در هواپیما با یکدیگر کمتر و امکان نظارت بیشتر است و این‌که اعزام زائران را به سفرهای هوایی محدود کردند جای تقدیر دارد. اما ای‌کاش ملاحظات بیشتری انجام می‌شد و حداقل تلاش برای افزایش ظرفیت سهمیه زائران صورت نمی‌گرفت. هرچقدر تراکم را افزایش بدهیم طبیعتاً مشکلات بیشتری خواهد داشت. دوست داشتم که بحث حضور مجازی در این مراسم بیشتر مورد توجه قرار بگیرد چراکه اگر دل جایی باشد شاید حضور جسم ضرورتی نداشته باشد.»
وی درخصوص رعایت نکات بهداشتی ادامه داد: «آن‌چه مسلم است باید رعایت فاصله در مراسم صورت بگیرد، البته معمولاً گفتن چنین چیزی آسان است اما وقتی در این شرایط قرار می‌گیرن انجام آن دشوار خواهد بود. همچنین عدم حضور در هرگونه فضای بسته اهمیت دارد. این دو مورد می‌تواند تضمین کننده کاهش احتمال آلودگی به ویروس باشد.»
نگرانی از مسیر برگشت
از طرفی به‌نظر می‌رسد آن‌چه کمتر به آن توجه شده است شرایط بازگشت زائران است. معمولاً کشورها سعی می‌کنند برای جلوگیری از شیوع احتمالی کرونا قوانین سخت‌تری در هنگام ورود مسافر به مرزهای خود وضع کنند. دراین‌باره پیام طبرسی، رئیس بخش عفونی بیمارستان مسیح دانشوری به خبرآنلاین گفت: «به‌طورکلی برای هرکسی که دارد از خارج وارد کشور می‌شود، دو نکته مهم است یکی این‌که واکسن زده یا نزده است، بنابراین حتما باید کارت واکسن داشته باشد و دو هفته از دوز دوم واکسن آن‌ها گذشته باشد. اگر کارت واکسن ندارد ضمن انجام تست PCR حتما باید مدتی قرنطینه شود. شما مثال بارز این تصمیم را در کشور چین دیدید. این کشور برای مقدماتی جام جهانی فوتبال حاضر نشد قانون قرنطینه‌ی دو هفته‌ای خودش را بردارد. آن‌ها گفتند وقتی تیم فوتبالی می‌خواهد با تیم فوتبال کشور ما بازی کند باید دو هفته قرنطینه را قبول کند، برای همین بازی‌ها خارج از چین برگزار شد. لذا درست این است که مدت قرنطینه رعایت شود.»
یونسیان هم با اشاره به‌همین مسئله گفت: «در بازگشت توصیه من این است که زائران عزیز به مسئولیت اجتماعی خودشان هم توجه کنند، یعنی زائر ما فرض کند در این سفر آلوده شده است و در برگشت تلاش کند غیر از افراد خانواده‌ی خودش که اجتناب‌ناپذیر است تماس با دیگران را به شدت محدود کند و نکات بهداشتی را خیلی بیشتر از قبل رعایت کند.»
یکی از مواردی که می‌شود به تصمیات اخیر درخصوص شرایط بازگشت زائران نقدی کرد، فراهم شدن امکان بازگشت از مرزهای زمینی است. محمدی‌فر، دبیر ستاد مرکزی اربعین درخصوص تصمیم نهایی دراین‌باره به خبرآنلاین گفت: «برای بازگشت امکان استفاده از از مرز زمینی مهران وجود دارد.» امکانی‌که به‌دلیل طولانی شدن زمان سفر بازگشت در اتوبوس می‌تواند خطر ابتلا به کرونا حتی در افراد واکسینه شده را افزایش دهد.
درهمین‌باره یونسیان به خبرآنلاین گفت: «اگر بخواهیم بگوییم میان رفت و برگشت کدام مهمتر است در مسیر برگشت است که احتمال آلوده شدن افراد وجود دارد. بنابراین اگر رفت با هواپیما انجام می‌شود منطقاً برگشت هم باید با هواپیما باشد، چراکه اگر به‌جای سفر یک یا دو ساعته افراد بخواهند در یک سفر ۲۴ساعته در اتوبوس‌های بدون تهویه حضور داشته باشند بسیار خطرناک است. در این صورت یک فرد آلوده در اتوبوس می‌تواند چندین نفر را در آن ساعات طولانی حضور در اتوبوس‌های بدون تهویه آلوده کند.»
۶۰۴۷۲۳۳
