غزال زیاری: طبق گزارش اخیر نیویورک‌تایمز شرکت آمازون در نظر دارد که تا سال ۲۰۳۳ میلادی، حدود ۷۵ درصد از عملیاتش را به‌صورت خودکار انجام دهد و در همین راستا، پروژه‌های رباتیکی‌اش را با نام‌های جدیدی مثل “فناوری پیشرفته” و “ربات‌های همکار (Cobots)” بازتعریف کرده است.
البته بیش از یک دهه است که کمپانی آمازون در انبارهایش از ربات‌ها استفاده می‌کند؛ ولی حالا مقامات این شرکت در نظر دارند تا این روند را گسترش دهند. بنا بر این گزارش، اسناد داخلی آمازون نشان می‌دهند که آن‌ها قصد دارند تا در آینده ۶۰۰ هزار شغل انسانی را با ربات‌ها جایگزین کنند.
در متن این گزارش مشخص نشده که آیا این اقدام منجر به اخراج گسترده کارکنان خواهد شد یا نه؛ اما افزایش تعداد ربات‌ها این امکان را برای آمازون فراهم خواهد کرد تا بدون نیاز به استخدام نیروهای بیشتر، پاسخگوی تقاضای در حال رشد مشتریانش باشد.
سخنگوی آمازون در واکنش به انتشار این خبر گفت: «اسناد فاش‌شده معمولاً تصاویر ناقص و گمراه‌کننده‌ای از برنامه‌های ما ارائه می‌دهند و این بار هم همین‌طور است. این اطلاعات درواقع فقط بازتاب‌دهنده دیدگاه یک تیم خاص است و بیانگر استراتژی کلی استخدامی ما نیست. هیچ شرکتی در دهه اخیر در آمریکا، به‌اندازه آمازون شغل ایجاد نکرده است.»
لازم به ذکر است که در حال حاضر شرکت آمازون برای فصل تعطیلات، در حال استخدام ۲۵۰ هزار نفر کارمند جدید است.
تأثیر خودکارسازی بر اشتغال انسانی
در حال حاضر شرکت آمازون، سومین کارفرمای بزرگ آمریکا بعد از دولت فدرال و فروشگاه‌های والمارت است و در سراسر جهان حدود ۱.۵ میلیون کارمند دارد که بیشتر این افراد در انبارها یا به‌عنوان راننده مشغول به فعالیت هستند. این در حالی است که تنها تعداد انگشت‌شماری از شرکت‌های آمریکایی بیش از ۶۰۰ هزار کارمند دارند. برای مقایسه می‌توان از شرکت FedEx نام برد که حدود ۵۵۰ هزار کارگر دارد.
مطالعات حکایت از آن دارد که استفاده از هر ربات جدید به ازای هر هزار کارگر، دستمزدها را به‌طور میانگین ۰.۴۲ درصد کاهش می‌دهد و موجب از بین رفتن حدود ۴۰۰ هزار شغل در آمریکا می‌شود.
طبق گزارش نیویورک‌تایمز، برنامه خودکارسازی آمازون ممکن است باعث از بین رفتن بیش از نیم میلیون شغل شده و بدین ترتیب حدود سه‌چهارم فعالیت‌های شرکت به ربات‌ها واگذار خواهد شد.
خودکارسازی در انبارهای آمازون
در بعضی از انبارهای آمازون، خودکارسازی در مقیاس بزرگی اجرا شده است؛ مثلاً در انبار شهر شریوپورت لوئیزیانا، حدود هزار ربات وظیفه بسته‌بندی و ارسال سفارش‌ها را بر عهده دارند. در نتیجه، تعداد کارکنان انسانی این انبار ۲۵ درصد کمتر از انبارهای سنتی است و پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۲۶، تعداد کارکنان انسانی این انبار به نصف برسد.
در عین حال کمپانی آمازون در نظر دارد این مدل را تا پایان سال ۲۰۲۷ در حدود ۴۰ انبار دیگر نیز پیاده‌سازی کند. البته از سوی دیگر مشاغل جدیدی درزمینهٔ نگهداری و تعمیرات فنی ربات‌ها ایجاد خواهند شد که طبیعتاً نیازمند مهارت‌های تخصصی‌تر و نیروی کار کمتری خواهند بود.
استراتژی شرکتی و نگرانی‌های نیروی کار
بر اساس اسناد داخلی منتشر شده شرکت آمازون در تلاش است تا برداشت عمومی از مفهوم “خودکارسازی” را نرم‌تر کند و مسئولان این شرکت در نظر دارند تا در ارتباطات عمومی‌شان کمتر از واژه‌هایی مثل “هوش مصنوعی”، “ربات” و “اتوماتیک” کمتر استفاده کرده و در عوض به سراغ اصطلاحاتی مثل “فناوری پیشرفته” یا “ربات همکار (Cobots) “بروند تا بدین ترتیب حس همکاری انسان و ماشین به‌صورت ناخودآگاه القا شود.
اندی جسی، مدیرعامل آمازون و دیگر مدیران ارشد این کمپانی، از سوی هیئت‌مدیره تحت فشارند تا با اتکا به منابع کمتر، بازده بیشتری داشته باشند. در این میان کارشناسان هشدار داده‌اند که این تغییرات ممکن است به‌طور نامتناسبی بر زندگی کارگران سیاه‌پوست تأثیرگذار باشد؛ چرا که آن‌ها سهم بیشتری در میان کارکنان انبارها دارند.
جاستین پُست، تحلیلگر وال‌استریت، دراین‌باره توضیح داد: «در طول سال‌های اخیر، تمرکز آمازون بر رشد و پیشرفت بوده؛ اما طی سه سال اخیر تمرکز این شرکت به‌طور محسوسی به سمت بهره‌وری و کاهش هزینه‌ها تغییر کرده است.»
از سوی دیگر بهره‌گیری از ربات‌ها، یک مزیت بزرگ برای سهام‌داران دارد و آن‌هم این است که ربات‌ها اعتصاب و اعتراض نمی‌کنند و اتحادیه تشکیل نمی‌دهند. اهمیت این موضوع با در نظر داشتن این که کمپانی آمازون در گذشته با اتحادیه‌های کارگری درگیری‌های متعددی داشته، بیشتر مشخص می‌شود؛ مثلاً در سپتامبر گذشته، این شرکت قرارداد ۱۵۰ راننده عضو اتحادیه در نیویورک را لغو کرد و از نظر خیلی‌ها، این اقدامی بود که بیشتر شبیه به تلافی تصمیم کارگران برای اعتصاب به نظر می‌رسید.
منبع: interestingengineering
۲۲۷۲۲۷
