علائم هموروئید داخلی و خارجی؛ روش‌های درمان
بواسیر یک عارضه شایع است و حدود ۵۰ درصد از بزرگسالان تا میانسالی به آن مبتلا می‌شوند. هموروئید وریدهای بزرگ شده و آسیب دیده در زیر بافت سطحی آخرین قسمت روده یا مقعد شما است. زمانیکه عروق ناحیه رکتوم دچار آسیب شوند، گردش خون را دچار مشکل می‌کنند. این رکود جریان خون باعث متورم شدن و ملتهب شدن سیاهرگ‌ها می‌شود، میزان سموم و مواد زائد قابل حذف از ناحیه را کاهش می‌دهد و باعث خارش و درد می‌شود.
بواسیرهایی که در داخل رکتوم ایجاد می‌شوند بواسیر داخلی و آنهایی که در بیرون و اطراف مقعد ایجاد می‌شوند، هموروئید خارجی نامیده می‌شوند. گاهی اوقات هموروئید داخلی به هموروئید خارجی متصل می‌شود.
بواسیر یا هموروئید داخلی
هموروئید داخلی از وریدهای داخل راست روده می‌آید و معمولاً از بیرون دیده نمی‌شود. افراد مبتلا به بواسیر داخلی معمولا در ابتدا متوجه این بیماری نمی‌شوند. با این حال، آنها می‌توانند باعث ایجاد فشار در رکتوم شوند و در کیفیت زندگی فرد تأثیرگذار باشند.
به عنوان اولین نشانه شایع، ممکن است هنگام پاک کردن مقعد متوجه رگه‌هایی از خون روشن در قسمت بیرونی مدفوع یا روی دستمال توالت یا پاشیدن خون در کاسه توالت شوید.
علائم بواسیر داخلی
بواسیر داخلی معمولاً دردناک نیست اما چهار گرید مختلف دارد که با توجه به شدت بیرون زدگی از مقعد مشخص می‌شوند. هرچقدر این عارضه پیشرفت کند، تورم زائده‌های هموروئیدی داخل مقعد بیشتر شده و این عروق متورم می‌توانند از مقعد بیرون بزنند و دچار پرولاپس شوند. احساس خیسی و ترشحات مقعدی هم یکی دیگر از علائم آزاردهنده بیرون زدگی زدگی مخاط روده از مقعد است که منجر به ایجاد این ترشحات می شود.
همچنین احساس درد، دفع ناکامل مدفوع، سوزش و خارش مقعد هم از دیگر علائم هموروئید داخلی است که با توجه به شرایط و گرید بیماری شدت آن در هر فرد تغییر می‌کند.
مشاهده مطلب کامل: علائم و درمان بواسیر یا هموروئید داخلی
هموروئید خارجی
هموروئید خارجی به معنی تحریک و تورم وریدهای خارج و اطراف مقعد است. آنها شبیه یک یا چند تورم سفت انگور مانند در قسمت بیرونی مقعد هستند. بواسیر خارجی معمولا دردناک است و با علائمی مثل تورم، خارش و سوزش نیز همراه است.
همچنین تجمع خون در هموروئید خارجی که به آن ترومبوزه می‌گویند، ممکن است با درد شدید همراه باشد و نیاز به تخلیه فوری توسط پزشک داشته باشد.
علائم بواسیر خارجی
بواسیر خارجی ممکن است متورم، دردناک و ملتهب شود. همچنین در برخی موارد برآمدگی‌هایی اطراف مقعد ایجاد می‌کند که ممکن است به مرور زمان بزرگتر و بیشتر شوند. آنها ممکن است خارش دار یا همراه با ترشحات مخاطی باشند.
البته با توجه به نوع و شدت بواسیر این علائم در هر فردی متفاوت است و افرادی که به هموروئید داخلی مبتلا می‌شوند در مراحل ابتدایی بیماری ممکن است هیچ یک از این علائم را تجربه نکنند.
دلایل ابتلا به بواسیر
پزشکان دقیقا نمی‌دانند که چه چیزی باعث بواسیر می‌شود، اما اصلی ترین علت ایجاد هموروئید، افزایش فشار در وریدهای راست روده و مقعد و تورم و آسیب بافت وریدها به سمت پایین است. افزایش فشار ممکن است ناشی از موارد زیر باشد:
- زور زدن طولانی مدت برای دفع مدفوع، همانطور که ممکن است در هنگام یبوست رخ دهد
- اسهال
- داشتن اضافه وزن بسیار زیاد
- برای مدت طولانی روی توالت نشستن
- بارداری و زایمان
- برقراری رابطه مقعدی
- بالا رفتن سن و ضعیف شدن عضلات لگن
به نظر می‌رسد برخی افراد بواسیر را به ارث می‌برند، این ممکن است به دلیل ضعف عضلات و دیواره وریدهای مقعد و راست روده باشد. همچنین این ضعف می‌تواند با افزایش سن نیز رخ دهد.
عدم دفع مدفوع در صورت نیاز، داشتن رژیم غذایی کم فیبر، ورزش نکردن منظم و ننوشیدن آب و مایعات کافی می‌تواند منجر به یبوست شود که احتمال ابتلا به هموروئید را افزایش می‌دهد.
خودمراقبتی
چندین کار وجود دارد که می‌توانید برای مدیریت هموروئید انجام دهید:
- برای تسکین، یک کمپرس سرد روی ناحیه قرار دهید
- حمام سیتز ممکن است به کاهش علائم هموروئید دردناک کمک کند
- برای تمیز کردن ناحیه مقعد به جای دستمال توالت از دستمال مرطوب بدون عطر استفاده کنید
- از صابون اجتناب کنید زیرا ممکن است مشکل را تشدید کند
- از خاراندن ناحیه خودداری کنید
- برای به حداقل رساندن ناراحتی، لباس زیر نخی بپوشید
- خیلی سریع برای درمان هرگونه یبوست یا اسهال اقدام کنید
- رژیم غذایی پر فیبر داشته باشید و مایعات فراوان بنوشید
- به طور منظم ورزش کنید
- مدفوع را نرم نگه دارید تا در هنگام اجابت مزاج از زور زدن جلوگیری شود
- همیشه به محض اینکه احساس نیاز کردید به توالت بروید.
نکته: اگر در حرکات روده خود خون دارید، باید به پزشک خود مراجعه کنید تا مطمئن شوید که این چیز دیگری نیست.
سایر روش‌های درمان بواسیر
اگر این اقدامات موثر واقع نشد، طیف وسیعی از گزینه‌های درمانی دیگر برای بواسیر وجود دارد.
لیزر هموروئید
درمان بواسیر داخلی و خارجی با لیزر یکی از بهترین روش‌های درمان این عارضه است که احتمال عود مجدد بیماری در آن نزدیک به صفر است.
لیزر هموروئید که امروزه مورد استقبال بسیاری از بیماران قرار گرفته، یک روش عمل سرپایی و بدون بیهوشی است. این عمل بدون درد و خونریزی و با استفاده از روش نوین لیزر در کمتر از یک ساعت انجام می‌شود و هیچ یک از عوارض جراحی را به دنبال ندارد.
مزایای لیزر
احتمال بازگشت مجدد بیماری بسیار پایین است
این روش هیچ گونه عوارضی مثل بی اختیاری، عفونت و غیره را به همراه ندارد
در روش لیزر بواسیر نیازی به بستری و گذراندن دوران نقاهت طولانی نیست و فرد می تواند به فعالیت های روزانه خود بپردازد
این عمل در کمتر از یک ساعت و با استفاده از بی حسی موضعی انجام می شود
در این روش نیازی به استفاده از پانسمان و تامپون نیست
جای زخم حاصل از عمل بسیار جزئی است و بعد از مدتی از بین می رود
اسکلروتراپی
روش دیگری که ممکن است در نظر گرفته شود اسکلروتراپی است. اسکلروتراپی برای رگ‌های واریسی یا رگ‌های عنکبوتی در سایر نواحی بدن هم استفاده می‌شود. مقدار کمی از یک ترکیب تحریک کننده تزریق می شود. مزیت آن این است که درد زیادی ایجاد نمی‌کند، اما معمولاً نسبت به بستن نوار لاستیکی(استاپلر) موثرتر است.
هموروئیدکتومی
در هموروئیدکتومی، جراح بیشتر بافت اضافی را که باعث خونریزی می‌شود، برمی‌دارد. انواع مختلفی وجود دارد که بر اساس وضعیت خاص و سلامت کلی فرد می‌توان از آنها استفاده کرد. جراحی را می‌توان با بی حسی موضعی یا همراه با آرام‌بخش و بیهوشی نخاعی یا عمومی انجام داد.
این موثرترین و کاملترین راه برای از بین بردن بافت هموروئید است. متأسفانه، بالاترین میزان عوارض را نیز دارد که می‌تواند شامل مشکل در تخلیه مثانه، عفونت محل جراحی و گاهی بی اختیاری گاز و مدفوع باشد. بسیاری از افراد نیز دردی را تجربه می کنند که با دارو و حمام آب گرم قابل کنترل است.
