زندگی در سال ۲۰۵۰: نگاهی اجمالی بر وضعیت محیط زیست طی ۳۰ سال آینده
بی‌شک جهان تا سال ۲۰۵۰ مکان متفاوتی خواهد بود و یکی از مشکلات تهدیدآمیز برای زندگی طی سال‌های آتی به مسایل زیست محیطی مربوط میشود.
تغییرات آب و هوایی یکی از موضوعات مهمی است که می‌تواند در تغییر و تحولات آتی کره زمین نقش مهمی داشته باشد. با وجودیکه تغییرات تکنولوژیکی نقش مهمی در آینده زندگی انسان روی کره زمین دارد، اما نمی‌توان نقش تغییرات زیست محیطی را در آینده زندگی انسان روی این کره خاکی نادیده گرفت.
بحران‌های مختلف زیست محیطی، بلایای طبیعی و بحران‌های ژئوپلیتیکی، اقتصادی، بهداشتی و بسیاری دیگر می‌تواند زندگی انسان و بلکه سایر موجودات زنده را دستخوش تغییراتی روی کره زمین قرار دهد.
آینده زندگی بشر تا سال ۲۰۵۰ از نظر زیست محیطی به چه سمت و سویی حرکت خواهد کرد؟ آیا کره زمین تا آن زمانی اصلا مکانی هست که انسان‌ها بتوانند در آن زندگی کنند و شرایط حیات دارد یا اوضاع و شرایط تغییر خواهد کرد؟ چه مشکلات زیست محیطی ممکن است زمین را تا سال ۲۰۵۰ تهدید کند؟ آیا احتمال دارد شرایط زمین تا سال ۲۰۵۰ تغییر کرده و بهبود پیدا کند؟ در این صورت چه تمهیداتی برای این بازه زمانی تا سال ۲۰۵۰ باید در نظر گرفته شود؟
تا سال ۲۰۵۰ اوضاع کره زمین بدتر خواهد شد
به نظر می‌رسد از لحظه‌ای که در آن هستیم تا سال ۲۰۵۰، شرایط زمین از نظر افزایش خطرات زیست محیطی و اقلیمی وضعیت بدتری پیدا خواهد کرد. موضوعاتی که اکنون بسیاری متخصصان نگران آن هستند، به واقعیت تبدیل میشود که می‌تواند خطرات بی‌شماری را به همراه داشته باشد.
خطرات احتمالی که کره زمین را تهدید می‌کند در پنج گروه اصلی طبقه بندی می‌شوند:
- افزایش خشکسالی و آتش سوزی
- افزایش سیل و شرایط جوی نامناسب
- ذوب شدن یخ و بالا آمدن سطح دریا
- از بین رفتن صنعت کشاورزی و شیلات
- همه گیری و افزایش شیوع بیماری‌های مختلف
- اختلال در اکوسیستم حیاتی و انقراض برخی گونه‌ها
به نظر می‌رسد این خطرات احتمالی در سال ۲۰۵۰ نسبت به زمان حال شدت پیدا کند و شرایط بدتر شود. اما سوال مهم این است که آیا این شرایط بعد از بدتر شدن، بهبود پیدا می‌کند؟
اجلاس‌های بین المللی محیط زیست اهداف مختلفی را دنبال می‌کنند. پیش از این، امضاکنندگان پیمان کیوتو (Kyoto Protocol) غلظت CO2 جو از ۴۰۰ تا ۴۵۰ ppm را به عنوان محدودیت تعیین کرده بودند. اگر بتوانیم سطح CO2 را زیر این سطح پایه نگه داریم، می‌توانیم تغییرات محیطی ناشی از آن را کاهش دهیم.
پیمان کیوتو، پیمانی بین‌المللی است که به منظور کاهش صدور گازهای گلخانه‌ای که عامل اصلی گرم‌شدن زمین در دهه‌های اخیر محسوب می‌شوند فعالیت می‌کند.
آخرین باری که سطح CO2 اتمسفر به اندازه امروز بود به دوران پلیوسن (حدود ۳ میلیون سال پیش) مربوط میشود. در آن زمان، دمای متوسط جهان ۳.۶ تا ۵.۴ درجه فارنهایت (۲ تا ۳ درجه سانتی گراد) بیشتر از دوران قبل از صنعت (قبل از ۱۷۵۰ تا به امروز) و سطح دریا ۵۰ تا ۸۰ فوت (۱۵ تا ۲۵ متر) بالاتر از امروز بوده است.
متأسفانه از آوریل ۲۰۱۵، اداره ملی اقیانوسی و جوی (NOAA) اعلام کرد سطح CO2 در اتمسفر به ۴۰۰ ppm رسیده و همچنان در حال بالا رفتن است. از فوریه ۲۰۲۱، به گفته این سازمان این سطح به ۴۱۵ ppm رسیده و روند صعودی ادامه خواهد داشت. این اساسا بدان معناست که حتی اگر امروز سوخت‌های فسیلی را به صورت کامل کنار بگذاریم، اثرات ناشی از تغییرات آب و هوایی هنوز در دهه‌های آینده (حتی قرن‌ها) احساس میشود.
با این شرایط کاملا واضح است که سطح CO2 به این زودی کاهش پیدا نمی‌کند و باید اهداف جدیدتری برای رسیدگی به این موضوع و حل مشکلات احتمالی در پیش گرفته شود. اما سوال مهم این است که تا چه اندازه می‌توانیم مشکل آلاینده‌های زیس محیطی را مهار کنیم؟ اگر انسان بتواند سطح CO2 را در محدوده خاصی قرار دهد، می‌توان امیدوار بود که اوضاع در آینده بدتر نمی‌شود. اما واقعیت این است که اگر تدابیر خاصی درنظر گرفته نشود، اوضاع بدتر خواهد شد.
به همین دلیل موضوع رسیدگی به سطح بالای CO2 از موراد مهمی است که بسیار مورد توجه سازمان‌‌ها و نهادهای بین‌المللی حامی محیط زیست قرار دارد.
روزهای گرمی در پیش است
بر اساس گزارش پنجم ارزیابی «هیئت بین‌دولتی تغییر اقلیم» (IPCC) موسوم به (AR5) ، دمای متوسط جهانی بین ۱.۵ تا ۲ درجه سانتی گراد افزایش پیدا می‌کند. البته باید در نظر داشت این ارقام و اعداد به توانایی انسان در مهار انتشار میزان کربن بستگی مستقیمی دارد. حالت اول براساس سطح تجمع ۴۳۰ تا ۴۸۰ گیگاتن CO2 (GtCO2) است، در حالی که حالت دومی براساس سطوح ۴۸۰ تا ۵۳۰ گیگاتن خواهد بود.
در حالی که ممکن است چنین افزایشی چندان چشمگیر به نظر نرسد اما باید توجه داشت چنین اعدادی دمای متوسط جهانی را نشان می‌دهد و تغییرات فصلی و منطقه‌ای را در نظر می‌گیرد. همچنین باید توجه داشت که سناریوی اول نشان دهنده کاهش ۵۰ درصدی انتشار CO2 سالانه (در مقایسه با سطوح ۲۰۱۰) است، در حالی که حالت دوم هیچ تغییری را نشان نمی‌دهد.
در عرض جغرافیایی میانی زمین، گرم‌ترین روزها در سناریوی اول یعنی دمای ۵.۴ درجه فارنهایت (۳ درجه سانتی گراد) گرمتر خواهد بود. در حالی که در سناریوی دوم افزایش دما تا ۷.۲ درجه فارنهایت (۴ درجه سانتیگراد) رخ می‌دهد. در عرض‌های جغرافیایی بالاتر، سردترین شب‌ها بین ۸.۱ تا ۱۰.۸ درجه فارنهایت (۴.۵ تا ۶ درجه سانتی گراد) گرم میشود در حالی که در قطب شمال، دما ۹.۹ تا ۱۴.۴ درجه فارنهایت (۵.۵ تا ۸ درجه سانتیگراد) گرمتر میشود و دوره فصلی سرما نیز کوتاه‌تر میشود.
این بدان معناست که در فصل زمستان یخ کمتری درمناطق سردسیری قطبی حفظ خواهد شد که به نوبه خود به معنی افزایش تابش خورشید در تابستان است. همچنین پیش بینی میشود در سناریوی اول دما، ۱۴ درصد از جمعیت زمین حداقل هر پنج سال یکبار در معرض گرمای شدید قرار گیرند. در سناریوی دوم این رقم به ۳۷ درصد می‌رسد و شدت گرما تقریبا به صورت سالانه افزایش پیدا می‌کند.
مناطق جغرافیایی که پرجمعیت هستند، در این وضعیت بیشتر تحت تاثیر قرار خواهند گرفت. گفته میشود رقمی حدود ۳۵۰ میلیون نفر در شهرهای بزرگ تا سال ۲۰۵۰ از گرمای زیاد رنج خواهند برد. این افزایش دما در بسیاری از مناطق نیز باعث خشکسالی‌های شدید میشود و می‌تواند روی کشاورزی و کم آبی نیز تاثیرگذار باشد. برای مثال جنوب آسیا جزو مناطق در خطر محسوب میشود. در این منطقه چهار شهر پرجمعیت قرار دارند.
به علاوه مدیترانه (جنوب اروپا، شمال آفریقا و غرب آسیا)، آفریقای جنوبی، آمریکای جنوبی و استرالیا نیزازاین وضعیت آسیب جدی خواهند دید. گرمای شدید می‌تواند باعث افزایش مرگ و میر نیز بشود.
در غرب آسیا و خاورمیانه، افزایش دمای بین ۵.۴ تا ۷.۲ درجه فارنهایت (۳ تا ۴ درجه سانتی گراد) مشکل خشکسالی و گرمای شدید را به همراه خواهد داشت. در این منطقه، رودهای دجله و فرات تحت تاثیر گرما قرار دارند و می‌توانند با مشکلاتی روبرو شوند.
در تابستان سال ۲۰۱۹ ، موج گرما در ژوئن و جولای باعث مرگ نزدیک به ۱۵۰۰ نفر در فرانسه، ۴۰۰ نفر در هلند و ۹۰۰ نفر فوتی در بریتانیا شود. در سال ۲۰۱۵ نیز هند یکی از شدیدترین موج‌های گرما را طی سال‌های اخیر تجربه کرد که باعث مرگ بیش از ۲۵۰۰ نفر بین ماه‌های مه و ژوئن آن سال شد.
اگر انتشار دی اکسید کربن از سطح آن در سال ۲۰۱۰ بیشتر شود، وضعیت به مراتب بدتر نیز خواهد شد. بر اساس گزارش AR5، انتشار ۵۸- تا ۷۲۰ گیگاتن منجر به افزایش ۳.۶ تا ۵.۴ درجه فارنهایتی (۲ و ۳ درجه سانتی گراد) میشود، در حالی که سطوح ۷۲۰ تا ۱۰۰۰ گرم به معنی افزایش ۶.۳ درجه فارنهایت (۳.۵ درجه سانتی گراد) یا بیشتر خواهد بود.
اگر میانگین درجه حرارت از این مقادیر نیز بیشتر افزایش پیدا کند، زندگی در بسیاری از مناطق روی کره زمین غیرممکن میشود و امکان دارد ده‌ها میلیون نفر مجبور شوند آن مناطق را ترک کنند.
بالا آمدن سطح دریا
یکی دیگر از تهدیدهای مهم در ارتباط با تغییرات آب و هوایی، آب شدن یخ‌های قطب است که به دلیل افزایش دما رخ می‌دهد. این موضوع می‌تواند باعث بالا آمدن سطح آب دریاها در سراسر جهان شود و این وضعیت زندگی در شهرهای ساحلی را تهدید می‌کند.
آب شدن یخ‌های قطبی هم اکنون نیز به عنوان تهدیدی زیست محیطی مطرح میشود و عواقب آن در سراسر جهان احساس میشود. بر اساس مطالعه اخیر مرکز پرواز فضایی گادرد ناسا، سطح دریاها از ۱۵ ژانویه ۱۹۹۳ تا ۱۱ مارس ۲۰۲۱ به طور متوسط ۳.۴ میلی‌متر در سال بالا آمده است. داده‌های آماری نشان می‌دهد که از سال ۱۹۰۰، سطح جهانی آب دریاها در مجموع به طور متوسط ۲۰ سانتی متر بالاتر آمده است.
بر اساس گزارش ویژه IPCC که در سال ۲۰۱۹ منتشر شده است، وضعیت اقیانوس‌ها و کریوسفر (یخ و یخ‌های دائمی) در حال تغییراست و انتظار می‌رود تا سال ۲۰۵۰ سطح آب‌های جهانی (GSL) به طور متوسط ۹.۴۴ تا ۱۵ اینچ (۲۴ تا ۳۸ سانتی متر) بالاتر بیایید. هرچند برآوردهای اخیر NOAA و یافته‌های جدیدی در زمینه حرکت پویای صفحات یخی از گرینلند و ایسلند، تغییراتی در این مطالعات ایجاد کرده است.
مشاهدات اخیر نشان می‌دهد که متوسط سطح آب‌های جهانی با شتاب در حال بالا آمدن است و می‌تواند تا سال ۲۰۵۰ به افزایش متوسط ۱ تا ۳ فوت (۰.۳ تا ۰.۹ متر) بینجامد. همین مساله می‌تواند منجر به بروز سیل شود.
البته باید در نظر داشت که این میزان به عوامل دیگری همچون میزان درجه حرارت محیطی، تغییر وزش بادها، گرمای هوا و دریا، وضعیت جریان آب شیرین، فشار اتمسفر و موارد دیگری بستگی دارد. مجموعه عوامل مختلف می‌توانند در تغییرات الگوهای آب و هوا نقش داشته باشند. چنین مسایلی بر صنعت شیلات نیز تاثیرگذار است و می‌تواند تهدیدی برای مناطق ساحلی محسوب شود.
باتوجه به اینکه تعداد زیادی از مردم در مناطق ساحلی زندگی می‌کنند، چنین تغییرات آب و هوایی می‌تواند برای آنها نیز تبعاتی را به دنبال داشته باشد. بر اساس گزارش سال ۲۰۱۷ کنفرانس اقیانوس سازمان ملل، بیش از ۱۰ درصد جمعیت جهان در مناطق ساحلی زندگی می‌کنند که کمتر از ۳۳ فوت (۱۰ متر) از سطح دریا ارتفاع دارد. در همین حال، حدود ۴۰ درصد از جمعیت جهان در فاصله ۱۰۰ مایلی ساحل زندگی می‌کنند.
در واقع می‌توان گفت که ۳۷ درصد از جمعیت جهان در مناطق ساحلی زندگی می‌کنند و دسترسی به دریا و منابع دریایی برای زندگی و معیشت آنها حیاتی است. طبق پیش بینی‌های مرکز آب و هوایی در سال ۲۰۱۹، طی سال‌های آینده سیل و بالا آمدن سطح دریا به صورت متوسط برای هر سال باعث میشود زمین‌های بیش از ۳۰۰ میلیون نفر در جهان به زیر آب برود.
افزایش شیوع بیماری
یکی دیگر از موضوعاتی که در گزارش IPCC AR5 به آن اشاره شده،رابطه بین تغییرات دمایی و افزایش ابتلا به انواع بیماری‌های است.
انتظار می‌رود در قرن بیست و یکم، تغییرات آب و هوایی باعث افزایش ابتلا به بیماری در بسیاری از مناطق و به ویژه در کشورهای در حال توسعه با درآمد پایین شود. در واقع با گرمتر شدن زمین، میزان عفونت فصلی افزایش پیدا می‌کند و تعداد بیماران و ناقلان در برخی مناطق افزایش چشمگیری خواهد داشت.
افزایش دما، سیل، شهرنشینی و مهاجرت که در سراسر جهان رخ می‌دهد، می‌تواند بر سلامت انسان‌ها و افزایش ابتلا به بیماری‌ها نقش داشته باشد. برخی از این بیماری‌ها به دلیل به آب و غذا مربوط میشود و برخی دیگر توسط آفت‌هایی مانند کک، کنه و پشه منتقل می‌شوند.
در حقیقت تا سال ۲۰۵۰ احتمال دارد که نیمی از جمعیت جهان در معرض خطر بیماری‌های ناشی از حشرات مانند مالاریا، تب دانگ و ویروس زیکا قرار گیرند. پیش بینی میشود در آن مقطع زمانی تعداد افراد مبتلا به بیماری‌های عفونی از مبتلایان به بیماری‌های قلبی بیشتر شود و بحران مراقبت‌های بهداشتی را به وجود آورد که رقمی درحدود حداقل ۱۰۰ تریلیون دلار هزینه به دنبال خواهد داشت.
افزایش میزان آلودگی هوا و آلاینده‌ها نیز باعث بروز بیماری‌های دیگری میشود و افراد بسیاری در سراسر کره زمین با بیماری‌های تنفسی دست و پنجه نرم خواهند کرد. تمام این موارد باعث ایجاد فشار بیشتر بر کادر درمان و سیستم‌های مراقبت‌های بهداشتی میشود.
انقراض برخی گونه‌ها
یکی دیگر از هشدارهای مهمی که در گزارش AR5 به آن اشاره شده، تاثیر تغییرات آب و هوایی بر تنوع زیستی است که می‌تواند منجر به افزاایش نرخ انقراض گونه‌ها به دلیل خشکسالی و آتش سوزی جنگل‌ها شود. در این گزارش به این موضوع اشاره شده که افزایش دما از ۲.۷ تا ۳.۶ درجه فارنهایت (۱.۵ تا ۲ درجه سانتی گراد) می‌تواند تاثیرمتفاوتی را ایجاد کند.
در این گزارش وضعیت ۱۰۵۰۰۰ گونه حشرات، گیاهان و مهره داران مورد مطالعه قرار گرفته است. شواهد نشان می‌دهد تغییرات آب و هوایی تأثیر قابل توجهی بر جمعیت این گونه‌ها خواهد داشت.
پیامدهای بروز چنین مشکلی، قابل توجه خواهد بود. مثلا با کاهش جمعیت حشرات و از بین رفتن برخی گونه‌های آنها، گرده افشانی دچار مشکل میشود و چرخه حیات برخی گونه‌های گیاهی نیز دستخوش تغییراتی خواهد شد. در مناطق قطبی نیز از دست رفتن زیستگاه‌های حیاتی، می‌تواند منجر به انقراض گونه‌هایی مانند پنگوئن‌ها و خرس‌های قطبی شود.
در اقیانوس‌ها نیززندگی موجودات دیگری مانند کوسه‌ها و بسیاری از گونه‌های ماهی در معرض خطر قرار دارند زیرا تغییرات دما و تغییر اکوسیستم‌ها می‌تواند بر زندگی آنها تاثیرگذار باشد. افزایش دما همچنین باعث سفید شدن و از بین رفتن زیستگاه‌هایی مربوط به صخره‌های مرجانی شود.
روند گرمایش زمین همچنین می‌تواند منجر به از دست رفتن جنگل‌های انبوه و افزایش بی‌رویه جنگل زدایی نیز بشود.
شهرهای در حال غرق شدن
پیش بینی میشود جمعیت آفریقا ۸۳ درصد افزایش پیدا کند و تا سال ۲۰۵۰ جمعیت این قاره به ۲.۵ میلیارد نفر برسد که اکثر این جمعیت نیز شهرنشین خواهند بود . در واقع جمعیت شهرنشین این قاره تا سال ۲۰۵۰ سه برابر خواهد شد.
برخی شهرهای پرجمعیت آفیقا روی بستر رودخانه بزرگ یا منطقه ساحلی واقع شده‌اند. این بدان معناست که سیل می‌تواند یکی از موضوعات نگران کننده برای مردم آن منطقه باشد. در نتیجه با بالا آمدن سطح آب دریا و افزایش درجه حرارت، این شهرها با مشکلاتی همچون سیل روبرو خواهند شد.
انتظار می‌رود تا سال ۲۰۵۰ بخش اعظم دتای اطراف نیل زیر آب بروند. در واقع احتمال دارد تا آن مقطع زمانی، شهرهایی مانند اسکندریه زیر آب بروند و قاهره شاهد سیل شدید خواهد بود.
علاوه بر این، انتظار می‌رود بسیاری از شهرها در مناطق کم ارتفاع تا سال ۲۰۵۰ به طور کامل زیر آب بروند که نام برخی از آنها از جمله بصره، جنوب عراق و خطوط ساحلی جنوب پاکستان و شمال شرقی هند در گزارش‌ها دیده میشود. کلکته و جنوب بنگلادش نیز د رمعرض سیل‌های شدید و خطر زیر آب رفتن قرار دارند.
شهر ساحلی بمبئی، پایتخت مالی هند و یکی از بزرگترین شهرهای جهان نیز می‌تواند در اثر افزایش جزر و مد از بین برود. مرکز تاریخی شهر در مرکز آن و تمام مناطق پرجمعیت که مجموعه‌ای از جزایر این منطقه را تشکیل می‌دهند، در معرض خطر قرار دارند.
در آسیای جنوب شرقی، حداقل دو پایتخت اصلی به دلیل بالا آمدن سطح آب دریا و جاری شدن سیل با مشکلات جدی روبرو خواهند شد. بانکوک و جاکارتا پایتخت تایلند و اندونزی مشکلات جدی را شاهد خواهند بود. همچنین منطقه دلتای مکونگ نیز ممکن است زیر آب برود.
علاوه بر این، پیش بینی میشود مشکلات مشابهی برای پایتخت مانیل با بیش از ۲۳.۵ میلیون نفر جمعیت به عنوان دوازدهمین شهر پرجمعیت جهان پیش بیاید. مطالعات اخیر همچنین نشان می‌دهد که منطقه مترو مانیل (و بسیاری از مناطق دیگر در فیلیپین) نیز با مشکل زیر آب رفتن شهر روبرو خواهند بود و ده‌ها میلیون نفر مجبور می‌شوند خانه خود را ترک کنند.
در چین، جاری شدن سیل و افزایش جزر و مد به عاملی تهدیدآمیز تبدیل میشود. قلب شانگهای، یکی از مهمترین قطب‌های اقتصادی آسیا و بسیاری از شهرهای دیگر در اطراف آن با چنین تهدیدهایی روبرو خواهند بود.
این منطقه در حال حاضر محل زندگی بیش از ۷۸ میلیون نفر است که ظاهرا تا سال ۲۰۵۰ سیل بزرگی را تجربه خواهد کرد. در آمریکای شمالی، شهرهایی مانند نیواورلئان با وجود سیستم گسترده خاکریزها احتمالا تا سال ۲۰۵۰ با مشکل زیر آب رفتن روبرو خواهند بود.
در شمال، سیل بسیاری ازمناطق جنوب فیلادلفیا، هوبوکن، نیوآرک، جرسی سیتی و سواحل جنوبی لانگ آیلند را نیز ویران خواهد کرد. در غرب، شهر ونکوور کانادا تا حد زیادی زیر آب خواهد بود و همچنین شهرهایی در امتداد ساحل در شمال سیاتل و بخش هایی از سان فرانسیسکو نیز با مشکل مشابهی روبرو خواهند بود.
مقابله با طیف وسیعی از مسایل ناشی از تغییرات آب و هوایی کار آسانی نخواهد بود. در سرتاسر جهان، همه گیری‌های جدید، تغییرات آب و هوایی، مهاجرت‌های دسته جمعی، بلایای طبیعی، مشکلات امدادرسانی و مراقبت‌های بهداشتی و بسیاری از موارد دیگر می‌تواند دولت‌ها را تحت فشار قرار دهد. اگر به چنین مواردی به درستی رسیدگی نشود، تعداد فوتی‌ها به چند صد میلیون یا بیشتر نیز خواهد رسید.
به طور خلاصه، جهان با دو وضعیت متفاوت روبرو خواهد بود. باران‌های شدید، سیل و جزر و مد از یک طرف و خشکسالی، آتش سوزی‌های جنگلی و بیماری‌ها از سوی دیگر روزهای سختی را رقم می‌زند. با توجه به این که برخی نقاط جهان بیش از سایر مناطق د ر معرض چنین مشکلاتی قرار خواهند گرفت، خطر مهاجرت‌های دسته جمعی نیز به دنبال این مسایل بحران‌های جدیدی را د رتغذیه، اسکان، دارو و … به وجود خواهد آورد.
هم اکنون نیز مشکلاتی از همین دست در نقاط مختلف جهان وجود داد و با گذشت زمان بروز مشکلات، سرعت بیشتری پیدا می‌کند. فناوری‌های نوین برای کاهش مصرف آب، بازیافت و حذف زباله می‌تواند در این بین راهگشا باشد. همچنین استفاده از داده‌های آماری مبتنی بر هوش مصنوعی و با کمک یادگیری ماشینی نیز می‌تواند به نظارت بیشتر در این حوزه کمک کند.
برنامه ریزی شهری و طراحی معماری نیز در مسیر پیشرفت قرار دارد که می‌تواند شهرهای بزرگ را به قطب نوآوری سبز تبدیل کند. همچنین راه های زیادی برای کاهش سیل وجود دارد که متخصصان روی آن کار می‌کنند.
از آنجا که شانگهای بزرگترین شهر و قطب اقتصادی چین است، احتمالا هر کاری لازم است انجام می‌دهد تا شهر زیر آب نرود. بسیاری از شهرهای دیگر نیز در حال آماده سازی خود به شکل‌های مشابهی هستند.
تا سال ۲۰۵۰، انرژی‌های تجدیدپذیر ۴۹ درصد از برق جهان را تامین می‌کنند و پس از آن گاز طبیعی (۲۳ درصد)، زغال سنگ (۲۳ درصد) و انرژی هسته‌ای (۵ درصد) تامین انرژی را برعهده خواهند داشت. با تغییرات آب و هوایی، تلاش متخصصان بیشتر میشود تا راهکارهایی بهینه ارائه بدهند.
علاوه بر کاهش انتشار گازهای گلخانه ای، راهکارهایی نیز برای کاهش سطح CO2 موجود در جو وجود دارد. فناوری جذب کربن، درختان مهندسی شده ژنتیکی، درختان مصنوعی، سطوح دودخوار، بازیافت کربن و مهندسی زمین شناسی می‌توانند بسیار کمک کننده باشند.
