با مهاجران اخیر افغانستانی چه کنیم؟ / خدمات و مهارتهای مهاجران باید مدیریت شود
حتی اگر ایران مقصد و مقصود مهاجران و خانواده‌هایشان نباشد، باز هم مسیر گذر امن و بهتری است و مردم ایران در تمام شهرها از قائنات و آق قلعه و ایرانشهر و زابل تا تهران و دیگر مناطق، در سایه منش ایرانی و تربیت انسانی و زبان مشترک دری با مردم کشور همسایه، به آنان تشریک مساعی کرده اند. باز هم تکرار می‌کنم که در شرایط سخت جنگ و تحریم و مشکلات طاقت فرسا و تنگنای اقتصادی، پناهجویان و مهاجران افغانستان در کنار ما و لابلای زندگی و اجتماعات ایرانیان حضور داشته و دارند.
با در نظر گرفتن این ملاحظات و توجه به این مسائل، چند پیشنهاد و چند نکته مطرح می شود:
اول اینکه وسایل ارتباط جمعی یک نعمت بزرگ برای عامه مردم و دفاع از خود و افشای زوایای پنهان و بی عدالتی‌های خفی و مخفی است، اما برای کارگزاران و مسئولان و مأموران ممکن است یک بمب نهان باشد. مگر آنکه ملتزم به قانون و اخلاق باشند و در طریقت انسانی به منافع وطن و مصالح قانونی خدمت کنند. هر لحظه که می‌گذرد تبلیغات مبتنی بر فرسته‌های تصویری و صوتی و مکتوب در شبکه‌های اجتماعی گسترده و پیچیده‌تر می‌شود و بهره وران هم مشغول اجرای برنامه‌های مختلف و نهان و ناشناخته تری هستند.
در مقابل اگر درست و قانونی و انسانی عمل شود، موج عظیمی به نفع ما و در جهت خنثی سازی زعارت و فعالیت دشمنانه ایجاد خواهد شد؛ در غیر این صورت با هیچ مخارجی نمی‌توان جلو این جریان را سدّ کرد و از زهر آن مصون ماند.
موضوع دوم اقتصاد مهاجران است. پناهجویان حقوق و منابعی دارند و در پی امنیت مستعجل هستند اما مهاجران در پی کار و سرپناه جدید و بهتر تن به جاده‌ها و سفرها داده اند. باید اقتصاد و صرفه‌ای در حضور و کارشان باشد. تولیدات و خدمات و مهارتهای مهاجران باید مدیریت شود و به درستی گفته‌اند اگر مهاجری خانواده داشته باشد و همراهش باشند امنتر و قابل اعتمادتر است. بازار کار ایران از خدمات تا کشاورزی و دیگر عرصه‌ها می‌تواند هزینه و فایده این موج از مهاجرت را تنظیم و به سود اقتصاد و معیشت ایران مدیریت کند.
نباید همچون گذشته به حال خود رها و در جامعه به صورت سیّال و جوّال باشند و هیچ آماری از سود و زیان و مخارج و مداخلشان در کار نباشد. مدیریت جامعه شناسانه و علمی این معضل را از تهدیدی موقت و مداوم به فرصتی طولانی بدل می‌کند. با این حال جلب اعتماد و ساماندهی آنان از درون و بیرون، اولویت هرنوع مدیریت و برنامه‌ای محسوب می‌شود.
سیاست‌های جدید با استفاده از تجارب و الزامات مهاجرانی که سال‌ها و دهه‌هاست در ایران هستند یا بوده‌اند و به کار گیری برنامه‌های جدید، می‌تواند کمک کند تا افق مهاجرت به کلی عوض شود. همة ما آگاهیم که اصل بر این است تا مهاجران و پناهجویان افغانستان به موطن و میهن زادگاهشان بازگردند، اما اگر ناامنی یا حس عدم امنیت استمرار داشته باشد، ناگزیر از مواجهه با این موج خواهیم بود. آنچه توصیه و گفته می‌شود برای مدیریت در چنین وضع و صورتی است.
۲۳۳۰۲
