مارپیچ بی‌انتهای خشم و سوءظن؛فاجعه ای که در شرف وقوع است

ابوالفضل خدایی: سفر بی حاصل نفر دوم وزارت خارجه آمریکا یعنی وندی شرمن به چین بار دیگر از اختلافات عمیق و تنش ها میان پکن و واشنگتن پرده برداشت. به گزارش فایننشال تایمز معاون وزیر خارجه چین در دیدار با وندی شرمن گفت: دلیل اساسی به بن بست رسیدن روابط پکن و واشنگتن این است که برخی آمریکایی‌ ها چین را دشمن خود می دانند. نشست هیات های دوطرف به جای اینکه گام مثبتی در راستای تنش زدایی باشد به عرصه ای برای جنگ لفظی و اتهام زنی ها بدل شد و در همین راستا مقامات چینی گفتند آمریکا در موضعی نیز که بخواهد چین را موعظه کند.

خواسته های چین از آمریکا: نقطه شروع برای کاهش تنش ها یا راهی برای درگیری بیشتر؟

روزنامه سات چاینا مورنینگ پست به نقل از تحلیلگران نوشت: حرکت پکن برای طرح خواسته های واشنگتن در آخرین مذاکرات آنها نشان می دهد که رویکرد عملگرایانه تری برای مدیریت روابط پرتنش با رقیب خود دارد. آنها می گویند این می تواند نقطه شروع بهبود روابط نامناسب باشد، اما اگر خواسته ها برآورده نشوند، می تواند منجر به درگیری بیشتر شود.

شی فنگ، معاون وزیر امور خارجه چین گفت که دو فهرست به وندی شرمن داده شد. "موارد نادرستی" را که چین می خواهد ایالات متحده اصلاح کند، از جمله رفع محدودیت های ویزا برای اعضای حزب کمونیست، حذف درخواست خود برای استرداد مجری فناوری چینی منگ وان ژو از کانادا، و پایان دادن به الزام رسانه های چینی برای ثبت نام به عنوان عوامل خارجی در آمریکا. به گفته وزارت امور خارجه، لیست جداگانه ای از "نگرانی های شدید" شامل موارد رد شدن ویزای دانشجویی چینی است.

در جلسه جداگانه ای با شرمن، وزیر امور خارجه وانگ یی از ایالات متحده خواست که مدل حکومت چین را به چالش نیندازد یا به دنبال براندازی آن نباشد، همچنین تحریم های اعمال شده بر روی سین کیانگ و هنگ کنگ را لغو کرده و به حاکمیت و تمامیت ارضی کشور احترام بگذارد.

وزارت امور خارجه آمریکا درمورد نحوه پاسخ شرمن به این خواسته ها نگفت. اما این گزارش گفت که وی نگرانی ها را در مورد حقوق بشر در هنگ کنگ، سین کیانگ و تبت و اقدامات پکن در تنگه تایوان و دریاهای شرق و جنوب چین افزایش داده است.

شرمن همچنین به بی میلی پکن را برای همکاری با تحقیقات جدید در زمینه منشاء کووید -۱۹ و بازداشت شهروندان آمریکایی و کانادایی در چین اشاره کرد. این دومین ملاقات حضوری مقامات ارشد آمریکایی و چینی از زمان روی کار آمدن جو بایدن بود، پس از آنکه دیپلمات های ارشد آنتونی بلینکن و یانگ جیچی در ماه مارس در آلاسکا علنا با هم مشاجره داشتند.

تحلیلگران چینی می گویند برخی از خواسته های شی برای ایالات متحده قابل اجرا است-"اقدامات آسان و قابل اجرا" مانند راحت گذاشتن رسانه ها و محدودیت ویزا- اما این به اراده سیاسی برمی گردد.

لیو ویدونگ، کارشناس امور ایالات متحده در آکادمی علوم اجتماعی چین، گفت در حالی که ممکن است جایی برای امتیازات هیچ یک از دو طرف در مسائل و اصول استراتژیک وجود نداشته باشد، اما موضوعات خاصی وجود دارد که در آنها می توان حسن نیت کرد.

لیو گفت: "این مانند گفتار دنگ شیائوپینگ (رهبر چین در دهه‌های ٧٠ تا ٩٠ میلادی) است: عبور از رودخانه ها، با حس کردن سنگ ها، (استعاره ای چینی که معنی آن این است: یک قدم بردارید و قبل از برداشتن قدم دیگر به اطراف نگاه کنید. این یک نگرش برنامه ای نسبت به اصلاح و گشایش است. رهبران چین عمدتا برای توصیف مسیری که در اصلاحات اقتصادی طی کرده اند، به این استعاره مشهور استناد می کنند.) "اکنون هر دو طرف می توانند درخواست های دیگری را ارزیابی کنند … و حداقل برای برخی از موارد می توانیم امتیازاتی را ببینیم. "

لیو گفت که مذاکرات آلاسکا "بیشتر حالت ژستی داشت، اما جلسه تیانجین فرصتی برای "حل واقعی برخی از مسائل بود، بنابراین انتظارات در حال حاضر متفاوت بود. وی گفت: "من محتاطانه خوشبین هستم زیرا دو طرف در نگرش های خود عملی تر و دور از توجه عموم به نظر می رسند- نه فقط برای غلبه بر دیگری بلکه با پایه ای برای حل و فصل واقعی مسائل جدی. "

پانگ ژونگینگ، کارشناس روابط بین الملل در دانشگاه اقیانوس شناسی چین در چینگدائو، گفت که دو طرف در حال حاضر نقطه شروع برای کاهش تنش ها را دارند. پانگ با اشاره به اینکه چنین اقداماتی مدتی طول می کشد، گفت: "با نگاهی خوش بینانه، کشورها می توانند از چیزی کوچکتر یا عملی تر شروع کنند … به عنوان مثال، کاهش محدودیت های روادید برای دانشجویان چینی و شرکت های چینی که به ایالات متحده می روند. " اگر بدبینانه صحبت کنیم، اگر دو کشور حتی نتوانند به این نوع تقاضا برسند، این می تواند به معنای درگیری بیشتر باشد. "

اما "درو تامپسون"، یکی از مقامات سابق وزارت دفاع آمریکا گفت خواسته های پکن نشان می دهد که واشنگتن می خواهد سیاست ها و اقدامات خود را بدون ارائه هیچ چیز ملموسی معکوس کند. واشنگتن انگیزه چندانی برای همکاری در زمینه چالش های جهانی و منطقه ای از جمله تغییرات آب و هوایی، ایران و کره شمالی ندارد. تا زمانی که لیست خواسته های چین برآورده شود، این کشور تمایلی برای همکاری در موضوعات ذکر شده ندارد.

وی ادامه داد: بدون چشم انداز امتیاز یا همکاری، هدف اصلی واشنگتن به تعمیق درک مواضع چین، کاهش احتمال تصور غلط و اجتناب از محاسبه اشتباه که می تواند منجر به درگیری شود، تبدیل شده است.

آمریکا بازگشته تا خود را اول قرار دهد

در همین راستا روزنامه چاینا دیلی می نویسد:خوی حسادت آمیز واشنگتن، همیشه متمایل به سرزنش بوده، تا اینکه بخواهد تمایل به تحسین کار دیگران داشته باشد؛ به طور مداوم مانع تلاش های هماهنگ برای پیگیری روش های جدید و بهبود سیستم هایی شده است که با آنها می توان چالش های زیادی را که جهان در حال حاضر با آن روبرو است، حل کرد.

این روزنامه سیاست بایدن را با ترامپ در زمینه های مختلف از جمله اتهام زنی در خصوص کووید۱۹ در یک راستا دانست و نوشت: سخنان و اقدامات نادرست دولت فعلی ایالات متحده در مورد ردیابی منشا ویروس نشانگر این است که در اصل شعار "بازگشت آمریکا" به لحاظ استثناگرایی اساساً تفاوتی با شعار "آمریکا اول ترامپ" ندارد.

در حالی که دولت بایدن می کوشد وانمود کند که "بازگشت آمریکا" از چند جانبه گرایی استقبال می کند،این "بازگشت" تنها در میان متحدان آمریکا است، زیرا برای این "بازگشت" به حمایت آنها نیاز دارد.

در حالی که شمار مبتلایان به ویروس کرونا به دویست میلیون نفر رسیده است، زمان آن فرا رسیده که ایالات متحده ذهنیت حاصل جمع صفر خود را کنار گذاشته و در کنار سایر کشورها برای پایان دادن به همه گیری همکاری کند.

گلوبال تایمز: بایدن خطر جنگ بین قدرت های بزرگ را افزایش می دهد

در همین حال بخش سردبیری روزنامه گلوبال تایمز نیز با انتقاد از سیاست های دولت بایدن و با تاکید بر اینکه دولت بایدن خطر جنگ بین قدرت های بزرگ را افزایش می دهد نوشت: سیاست آمریکا درباره چین شامل شدیدترین اهداف ژئوپلیتیک است، اما تا زمانی که ایالات متحده مایل است، حداقل در حال حاضر، اوضاع را به رویارویی راهبردی تبدیل نکند ما ممکن است مطابق روند عمل کنیم و خط اصلی صلح را در روابط چین و آمریکا حفظ کنیم.

اقتصاد به تنهایی کافی نیست قدرت دفاعی چین اهرمی است که مستقیم ترین عامل بازدارنده را در رقابت با آمریکا دارد. این مسابقه چه در تنگه تایوان و چه در دریای چین جنوبی برگزار شود، چین باید آمریکا را از اطمینان از شکست چین شکست دهد. قابلیت های اقتصادی و تکنولوژیکی ما این هدف را بسیار واقعی کرده است.

میشل فلورنوی معاون سابق وزارت دفاع آمریکا طی مقاله ای در سال ۲۰۲۰ در فارن افرز نوشت که ایالات متحده باید قابلیت این باورپذیری را داشته باشد که قادر است ظرف ۷۲ ساعت کشتی های نظامی چین، زیردریایی ها و کشتی های تجاری چین در دریای جنوبی چین را غرق کند.

در مقابل، چین، به نوبه خود، باید توانایی قابل اعتمادی را برای از بین بردن فوری نیروهای آمریکایی در دریای جنوب چین و تأسیسات نظامی مجاور ایجاد کند، تا ارتش آمریکا را به شیوه ای تند و تیز باز دارد.

چین در یک مسابقه تسلیحاتی همه جانبه با ایالات متحده شرکت نخواهد کرد، اما در آبهای ساحلی چین، پکن باید مصمم باشد که از نظر توانایی نظامی از ایالات متحده پیشی بگیرد.

چین از توانایی کافی برای دستیابی به این هدف برخوردار است. بودجه دفاعی چین تنها ۱.۳ درصد از تولید ناخالص داخلی آن است، در حالی که بودجه دفاعی چین حدود ۳.۵ درصد است. ما باید در آینده نزدیک دنیا را متقاعد کنیم که چین قصد تحریک آمریکا را ندارد، اما اگر ایالات متحده برای جنگ با چین در تنگه های تایوان یا در دریای چین جنوبی بیاید، ارتش آزادی‌بخش خلق باید ظرفیت حمله سهمگین و برق آسا علیه آنها را داشته باشد.

بخش سردبیری روزنامه گلوبال تایمز همچنین در مطلبی دیگر با تیتر "آمریکا فوریت چین را برای تقویت بازدارندگی هسته ای برانگیخته است" نوشت: واشنگتن امیدوار است که شکاف زرادخانه هسته ای فعلی بین آمریکا و چین بتواند برای مدت طولانی حفظ شود. این کشور همچنین امیدوار است مزیت مطلق آن به تداوم قابلیت های تهاجمی و قهری استراتژیک آمریکا علیه چین کمک کند و اعتماد به نفس و احساس برتری آن را تقویت کند. گزارش پنتاگون در سال ۲۰۲۰ به کنگره آمریکا در ارزیابی توان نظامی چین نشان می دهد که چین در دهه آینده ذخایر کلاهک خود را دو برابر می کند. همچنین سه سناتور جمهوری خواه در ماه ژوئن ادعا کردند که چین تا سال ۲۰۲۹ دارای ۱۰۰۰ کلاهک هسته ای خواهد بود و به نوعی به "برابری هسته ای با آمریکا" دست می یابد.

واشنگتن باید روشن کند که در دورانی که قابلیت های اقتصادی و تکنولوژیکی چین فراوان است، اجرای سیاست آمریکا با فشار قوی و در نتیجه افزایش خطر برخورد استراتژیک چین و آمریکا، ناگزیر احساس فوریتی را برای چین ایجاد خواهد کرد تا میزان بازدارندگی خود را تشدید کند. ایالات متحده – کشوری که دارای قوی ترین نیروهای نظامی در جهان است – نگران است که بازدارندگی هسته ای آن کافی نباشد. آنها باید خود را جای چین بگذارند و دغدغه های استراتژیک چین را در نظر بگیرند. آیا پکن دلایل بیشتری برای تقویت زرادخانه هسته ای خود ندارد؟

سی ان ان: آمریکا و چین می گویند که می خواهند از درگیری نظامی اجتناب کنند، اما هیچ کس نمی تواند در مورد چگونگی آن به توافق برسد

شبکه آمریکایی سی ان ان نیز به نشست جنجالی اخیر مقامات آمریکایی و چینی اشاره کرد. این شبکه خبری نوشت: در مورد روش مشخصی برای جلوگیری از فاجعه درگیری نظامی، اتفاق نظر کمی وجود داشت و این باعث نگرانی کارشناسان شده است.

سی ان ان ادامه داد: واشنگتن و پکن چندین سال است که در مارپیچی از خشم و سوء ظن گرفتار شده اند، اما از زمان شروع همه گیری کووید -۱۹، در شرایطی که انگشت اشاره بر سرچشمه ویروس است، وضعیت به سرعت رو به وخامت گذاشته است. کارشناسان به افزایش تسلط بر تایوان و گسترش درگیری در دریای چین جنوبی به عنوان نقاط احتمالی نظامی با پیامدهای غیرقابل پیش بینی برای هر دو طرف اشاره می کنند.

وزیر دفاع آمریکا لوید آستین در یک سخنرانی در سنگاپور گفت، در حالی که ایالات متحده خواهان درگیری با چین نیست، پکن "عدم تمایل به حل و فصل اختلافات به صورت مسالمت آمیز و احترام به قانون" را در دریای چین جنوبی، تنگه تایوان و در منطقه غربی سین کیانگ نشان می دهد. در همان زمان، بریتانیا – متحد نزدیک آمریکا – ناو هواپیمابر ملکه الیزابت را به دریای چین جنوبی ارسال کرده و اعلام کرد که دو کشتی جنگی را به طور دائمی در آبهای آسیا مستقر می کند.

کارشناسان گفتند که نظامی شدن فزاینده دریای چین جنوبی و هوا و دریا در اطراف تایوان، ایالات متحده و چین و کشورهای متحد آنها را در معرض تصادف تصادفی در منطقه مورد مناقشه یا تبادل تیراندازی قرار می دهد که می تواند از کنترل خارج شود.

در گذشته هر دو طرف توانسته اند تنش ها را کاهش دهند، از جمله در سال ۲۰۰۱ که هواپیمای نیروی دریایی ایالات متحده با یک جنگنده چینی برخورد کرد و منجر به یک کشمکش ۱۱ روزه شد که طی آن سرانجام خلبان آمریکایی آزاد شد و تنش ها کاهش یافت – اما "اورویل شل"، مدیر مرکز روابط آسیای چین در انجمن آسیا، گفت که این بار ممکن است هر دو طرف علاقه مند به مذاکره نباشند.

وی گفت: دو کشور به سمت یک تصادف بزرگ حرکت می کنند. به طور خاص، شل تنگه تایوان را "چرنوبیل" روابط بین الملل توصیف کرد، با تمرینات مکرر و پروازهای هوایی توسط هواپیماهای چینی و فاجعه ای که در انتظار وقوع است.

شل افزود: این جایی است که کره زمین بیشترین استرس را دارد، چین و ایالات متحده و تایوان در مرکز کانون دقیقاً آنجا هستند. شل گفت هرگونه گفتگو بین دو طرف بهتر از هیچ بود – و این می تواند آغاز راه باشد. اما او گفت که مقامات فعلی و سابق ارتش آمریکا که با آنها صحبت کرده است در مورد برقراری ارتباط بهتر "بسیار نگران" هستند.

وی گفت: "هیچ ساز و کاری برای مقابله با این موارد وجود ندارد – خط تلفن قرمز، گروه های (پیشرو)، پروتکل، هیچ چیز وجود ندارد. "

منابع: فایننشال تایمز / سات چاینا مورنینگ پست / سی ان ان / روزنامه گلوبال تایمز / روزنامه چاینا دیلی

>>> این مطالب را هم بخوانید:

آیا آمریکا می‌تواند چین را متحد خود علیه ایران کند؟
وندی شرمن، رسما چین را به مبارزه طلبید
پکن خطاب به واشنگتن:با آتش بازی نکن

۳۱۰۳۱۱